Alle over de RI&E
Risico- inventarisatie en Evaluatie
- Toetsing veilig werken voor medewerkers
- Verplicht voor ELKE onderneming in Nederland met personeel
- Voorkom verzuim, ongelukken en miljoenenclaims
- Voorkom hoge boetes van Inspectie SZW
🌶️ in je HR)
Alles wat je moet weten over de Risico inventarisatie en -evaluatie
Of je nu een HR-professional van een beursgenoteerde onderneming, beginnend ondernemer of middelgrote MKB’er bent, een RI&E is verplicht. Op deze pagina vertellen we je alles over de RI&E, of voluit: de Risico inventarisatie en -evaluatie.
Heb jij na het lezen van deze pagina toch nog vragen over de RI&E of andere HR-uitdagingen, twijfel niet om contact met ons op te nemen.
- Inhoudsopgave aan het ophalen...
Wat is een RI&E?
RI&E staat voor Risico inventarisatie en -evaluatie. Maar wat betekent dit concreet?
De RI&E is verplicht voor alle organisaties (met minimaal 1 fte aan medewerkers). Het is een middel om de gezondheid en veiligheid van je organisatie en medewerkers te stimuleren. Wanneer jij de RI&E uitvoert, ben je op de hoogte van alle risico’s binnen je organisatie. Vervolgens maak je een plan van aanpak om deze risico’s te vermijden en te verkleinen.
We hebben een volledige en uitgebreide RI&E-checklist voor je opgesteld. Hiermee weet je precies waar je aan moet denken als je ermee aan de slag gaat. En je weet waar je als organisatie allemaal aan moet voldoen.
In dit filmpje vertellen we je in drie minuten alles wat je moet weten over de RI&E:
Waarom een RI&E?
Het uitvoeren van de RI&E is wettelijk verplicht wanneer je medewerkers samen meer dan 40 uur werk per week werken. Simpel gezegd. Eigenlijk heeft elke organisatie er dus een nodig.
Wanneer de inspectie SZW langskomt, of erger nog – wanneer er een bedrijfsongeval plaatsvindt – en je kunt geen RI&E voorleggen, dan krijg je een boete of zelfs een proces-verbaal opgelegd. Heb je wel medewerkers in dienst, maar werken zij gezamenlijk minder dan 40 uur per week? Dan hoef je alleen een verkorte RI&E op te stellen, de zogenaamde Checklist Gezondheidsrisico’s.
In 1994 stelde de overheid organisaties verplicht een RI&E op te stellen. Het doel hiervan is om gezond en veilig werken te stimuleren. En het betekent dat je op de hoogte bent van alle risico’s binnen jouw organisatie. Met deze inventarisatie in de hand maak je een plan van aanpak om deze risico’s te vermijden en zo klein mogelijk te houden.
Dit doe je niet alleen omdat het moet, maar ook voor jezelf: onderzoek van de Universiteit Twente toont aan dat mensen 10% beter presteren in een gezonde werkomgeving. En er zijn nog meer voordelen. Denk bijvoorbeeld aan een lager verloop, minder verzuim, een hogere productiviteit en zelfs een hogere winst.
Je moet voor elk filiaal of vestiging van waaruit medewerkers werken, een aparte RI&E opstellen. Het kan voorkomen dat risico’s overeenkomen, maar je benoemt ook de risico’s die specifiek voor die plek gelden.
Een goede RI&E is ook het ideale instrument om de risico’s op verzuim preventief aan te pakken. Volg je de handvatten en activiteiten uit je RI&E, dan heb je absoluut de juiste tool in handen om je verzuimpercentage terug te dringen. Echter, je kunt nog zo’n goede analyse hebben gemaakt, doe je er niets mee, dan krijg je ook geen resultaten. In de praktijk zien we helaas maar al te vaak dat-ie of maar zeer beperkt wordt ingevuld, om vooral maar niet al te veel vervolgacties in het Plan van Aanpak te hoeven doen. Ttsja…op de lange termijn ondervind je hier zelf de negatieve consequenties van.
Of dat er juist een document uitrolt met tweehonderd acties, waarvan het gros niet relevant is. En die je natuurlijk nooit allemaal gaat opvolgen.
Samenvattend, voor wie voer jij een RI&E uit? En wat zijn de voordelen van een RI&E:
- Omdat het moet, maar vooral:
- Voor je medewerkers, want het verbetert de werkomgeving.
- Voor jezelf, want het voorkomt verzuim en verbetert de prestaties van medewerkers.
Wie is er verantwoordelijk voor de RI&E?
Oke, de RI&E is dus verplicht en levert – wanneer goed uitgevoerd – verschillende voordelen op voor de organisatie en de medewerkers. Maar wie is er nu precies verantwoordelijk voor de RI&E binnen een organisatie?
De werkgever is verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van de RIE én het plan van aanpak. Als er zaken rond die RI&E niet goed gaan dan is dat de eindverantwoordelijkheid van de werkgever. Maar meestal is het uitvoeren ervan belegd bij de preventiemedewerker.
Je kunt de RI&E in sommige gevallen zelf uitvoeren, bijvoorbeeld als er een branche RI&E is. Maar meestal kies je ervoor om je bij het opstellen te laten begeleiden door je arbodienst. Zo weet je zeker dat je een goede RI&E opstelt, maar ook dat de acties die er uit komen, ook echt noodzakelijk zijn. Zij hebben immer veel verstand van risico’s en arbeidsomstandigheden én ze werken dagelijks met heel veel verschillende organisaties en verschillende risico’s.
Wie toetst de RI&E?
Je kunt de RI&E zelf opstellen, bijvoorbeeld door een van je medewerkers, meestal de preventiemedewerkers. Je dient de RI&E dan in de meeste gevallen nog wel te laten toetsen door een externe kerndeskundige.
Maar meestal zul je ervoor kiezen het opstellen van de RI&E door een externe deskundige te laten doen, bijvoorbeeld door een arbodienst. Besteed je het uit, dan is een aparte toetsing niet meer nodig.
De Arbowet heeft vier kerndeskundigen benoemd die de RI&E mogen toetsen of uitvoert: een veiligheidsdeskundige, bedrijfsarts, A&O deskundige of een arbeidshygiënist. Alle vier mogen ze, mits gecertificeerd, de RI&E uitvoeren en de toetsing doen. Maar kies vooral de deskundige die ervaring heeft met de de risico’s binnen jouw organisatie, doelgroep en branche.
Wordt er veel gewerkt met gevaarlijke stoffen, dan is de expertise van een veiligheidskundige of arbeidshygiënist aan te raden. Maar heb je te maken met een hoge werkdruk, dan is een A&O’er misschien handiger.
Heb je toevallig een kerndeskundige in loondienst? Dan mag je gebruik maken van zijn of haar expertise.
Hoe vaak moet ik een RI&E uitvoeren?
Hoe lang een RI&E geldig is, is niet officieel vastgelegd. Maar als deze al een paar jaar oud is, is de kans natuurlijk groot dat deze niet meer actueel is.
Het is wettelijk verplicht om je RI&E actueel te houden. Als de situatie verandert bijvoorbeeld door een verhuizing, reorganisatie, nieuwe producten, nieuwe machine of vernieuwde werkplekken, dan pas je de RI&E aan op de nieuwe situatie. Je laat de RI&E dan ook weer opnieuw toetsen.
In plaats van te denken aan een vinkje dat een keer in de zoveel jaar zet, is het verstandiger de RI&E te zien als een werkdocument dat je continu actueel houdt. Controleer daarom regelmatig of je RI&E nog klopt met de huidige situatie. Is er iets veranderd? Dan is het tijd voor actie.
RI&E-voorbeeld
Veel werkgevers vragen zich af wat er allemaal opgenomen moet worden in een RI&E en zoeken op internet naar een kant-en-klaar voorbeeld van een RI&E. Helaas is er geen standaard-RI&E voor alle werkgevers.
Hoe de RI&E voor jouw bedrijf eruit ziet, hangt af van jouw bedrijf en de branche waar je bedrijf onder valt. De risico’s op ongevallen en/of ziekte van werknemers zijn nu eenmaal niet in alle branches en bedrijven hetzelfde. Werk je veel met gevaarlijke stoffen, dan zijn er natuurlijk meer risico’s dan wanneer je werkt in een kantooromgeving. In sommige branches kun je een branche RI&E-instrument gebruiken.
Wat is een branche RI&E Instrument?
Een branche RI&E-instrument is een voorbeeld RI&E die gemaakt is door werkgevers en werknemers in een bepaalde branche. Het instrument is afgestemd op de veel voorkomende risico’s in die branche. Door gebruik te maken van dit instrument weet je als ondernemer dat je geen risico’s over het hoofd ziet en niet wordt lastig gevallen met vragen over irrelevante onderwerpen. Dit maakt het opstellen van een RI&E iets gemakkelijker.
Weten of er voor jouw branche een branche-RI&E beschikbaar is? Kijk op www.rie.nl/rie-instrumenten
Wat kost het opstellen van een RI&E?
Hoe hoog de kosten voor het opstellen en toetsen van een RI&E zijn, hangt af van een aantal zaken. Hoe groot is de organisatie? Zijn er meerdere vestigingen? Welke branche gaat het om, wordt er gewerkt met gevaarlijke machines of gevaarlijk stoffen? Zijn er specifieke risico’s? En natuurlijk de eigen behoeften.
Zijn er meerdere vestigingen en veel risico’s? Dan is de kerndeskundige natuurlijk veel meer tijd kwijt dan wanneer het alleen gaat om een klein kantoor, waarbij de printer het meest gevaarlijke apparaat is.
Denk ook van tevoren na over wat je belangrijk vindt in de samenwerking met de arbodienst of kerndeskundig. En controleer of deze punten ook in de offerte staan:
- Wil je volledige begeleiding en onbeperkt vragen kunnen stellen?
- Of wil je liever iemand die alleen maar controleert wat je zelf allemaal al hebt opgeschreven?
- Wil je advies en iemand die actief met je meedenkt?
- Hoe vaak komt de deskundige bij je langs en krijg je bijvoorbeeld ook online support?
- Wat moet je nog zelf doen?
- Voor hoeveel jaar sluit je de overeenkomst?
De meeste kerndeskundigen hanteren een vast tarief voor het uitvoeren van de RI&E, inclusief de toetsing en met een concept voor je plan van aanpak. De kosten vallen reuze mee, voor het opstellen van de RI&E voor een MKB-organisatie is dat vaak nog geen € 1.500,-.
Het laten toetsen van de RI&E
Ben je je verplicht een RI&E op te stellen, dan moet deze ook getoetst worden. De toetsing van de RI&E mag door alle vier de kerndeskundigen gedaan worden. Is de RI&E intern opgesteld ( door de preventiemedewerker bijvoorbeeld), dan ben je verplicht om een kerndeskundige in te schakelen voor de toetsing. Heb je de RI&E door een externe kerndeskundige laten opstellen, dan hoef je deze niet nog apart te laten toetsen.
Bij een offerte voor alleen de toetsing van de RI&E wil je weten welke kerndeskundige dit gaat doen, wat zijn of haar ervaring is binnen jouw branche of risicoprofiel en waar de toetsing uit bestaat. Een toetsing vereist in ieder geval één locatiebezoek en een aantal interviews. Je wilt natuurlijk dat deze ook in de offerte staan.
De kosten voor het toetsen van de RI&E
De kosten voor de RI&E-toetsing kunnen ver uiteen lopen. Ook hier hangt dit namelijk af van de grootte van je organisatie, het aantal vestigingen, de branche waar je in werkt en je risicoprofiel. Een toetsing vereist minimaal één locatiebezoek en een aantal interviews. Houd er rekening mee dat een eenvoudige toetsing al snel € 1000,- kost. Zijn er meerdere locaties? Dan zijn deze kosten natuurlijk een stuk hoger.
Bekijk goed of in de offerte alle details van de toetsing zijn opgenomen en of alle activiteiten zijn inbegrepen.
De Nederlandse Arbeidsinspectie
De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) komt bij je langs wanneer er een bedrijfsongeval heeft plaatsgevonden, wanneer iemand een klacht heeft ingediend of bij een steekproef. Heb jij je arbobeleid op orde? En wat kun je verwachten van deze dienst?
Eerst gaat de NLA beoordelen of de RI&E en het PVA aanwezig en volledig zijn. Je krijgt de volgende vragen over de RI&E:
- Is er een schriftelijke Risico Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) opgesteld? En hoe actueel is deze?
- Bevat de RI&E een Plan van Aanpak (PvA)?
- Bevat het PvA maatregelen met realisatietermijnen?
- Is de RI&E (op de juiste wijze) getoetst?
- Zijn risico’s voor bijzondere groepen werknemers (bv. zwangeren en jeugdigen) in de RI&E opgenomen?
- Wordt er aangegeven hoeveel preventiemedewerkers er nodig zijn om deze taken uit te voeren? En staat erin wat hun deskundigheid en beschikbare capaciteit/tijd is?
Hierna worden vragen gesteld op de werkpleken over het functioneren van de preventiemedewerker(s)::
- Is de RI&E volledig: zijn alle organisatieonderdelen en soorten risico’s beschreven?
- Zijn de maatregelen en termijnen in het PvA adequaat: passen de maatregelen bij de risico’s en zijn de termijnen acceptabel?
- Is de RI&E actueel: zijn er nieuwe situaties, gevaren of normen beschreven?
- Zijn er deskundige werknemers (lees: preventiemedewerker(s)) aangewezen?
- Is de preventiemedewerker deskundig genoeg om de s taken uit te voeren?
Daarna volgen een aantal vragen over gecertificeerde deskundige bijstand:
- Is er een contract met een gecertificeerde deskundige of arbodienst?
- Is de gecertificeerde deskundige bijstand georganiseerd volgens de juiste regeling (vangnet- of maatwerkregeling)?
- Indien maatwerkregeling: Heeft de werkgever hier toestemming voor van OR/PvT of via CAO?
- Wordt aan werknemers een PAGO (periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek) of PMO aangeboden?
Als je deze vragen allemaal met JA kunt beantwoorden, dan is er niets aan de hand. Maar is dit niet zo, dan kan de inspectie SZW een waarschuwing geven of zelfs een boete uitschrijven.
Boete van de Arbeidsinspectie
De hoogte van de boete hangt af van de ernst van de overtreding(en) en het aantal medewerkers in uw bedrijf. De bedragen op de site van de NLA zijn normbedragen en variëren van € 750,- tot € 1700,- per medewerker. Meer toelichting over deze boetes kun je vinden op de site van de inspectie, in de Basisinspectiemodule Arbozorg.
is er sprake van overtreding, dan volgt op een later tijdstip een herinspectie. Zijn de zaken dan nog niet op orde, dan wordt de boete verhoogd. Ook deze bedragen vindt je terug op de site van SZW.
Wil je controleren of je aan de eisen van de Nederlandse Arbeidsinspectie voldoet, dan kun je ook kijken op www.zelfinspectie.nl.
Klanten over HR Navigator
De adviseur van HR Navigator kwam niet alleen met drie…
“Wij zijn al heel ver met ons verzuimbeleid en staan zelfs in de top 3 van Vernet. HR Navigator kan goed met ons mee denken op dit niveau.”
“We wilden dat alle verschillende product lines binnen ons bedrijf met dezelfde arbodienst gingen werken. Dat heeft HR Navigator goed gedaan door een grote gemene deler te vinden.”
Welke RI&E partner past het best bij jou?
De meeste werkgevers kiezen ervoor om het uitvoeren van de RI&E uit te besteden aan een externe deskundige. Geen slecht idee, want vaak heb je zelf niet voldoende kennis over alle risico’s en alle verplichtingen. Een externe deskundige die hier dagelijks mee bezig is, gaat je veel tijd (en frustratie) schelen.
Een geschikte RI&E aanbieder selecteren is ingewikkeld en tijdrovend. Het is immers niet iets wat je elke dag doet. Want hoe vind je een geschikte RI&E aanbieder uit meer dan 50 leveranciers?
En hoe voorkom je dat je je laat misleiden door glanzende brochures of mooie verkoopverhalen? Want het laatste dat je wilt is een aanbieder die jouw bedrijf helemaal niet snapt of de verkeerde diensten aanbiedt.
HR Navigator hielp al meer dan 20.086 organisaties bij het vinden van een passende RI&E aanbieder. Daarom weten we precies wat dienstverleners wel en niet te bieden hebben.
Hoe werkt HR Navigator?
Vind makkelijk en snel een RI&E aanbieder die bij jou pastHoe het werkt?
Wij brengen eerst je wensen in kaart en selecteren daarna de drie best passende aanbieders. Hier vragen we uitgebreide informatie op.
Je ontvangt van ons een vergelijking inclusief 3 maatwerkoffertes en gaat zo goed voorbereid in gesprek met deze aanbieders. We helpen je ook om de juiste vragen te stellen. Zo kun je echt een onderbouwde keuze maken.
Gratis, snel en onafhankelijk
Bij HR Navigator vinden we dat jij recht hebt op gratis én 100% onafhankelijk advies bij het vinden van de beste dienstverlener voor jouw organisatie.
Hoe we dat doen? Heel simpel. Wanneer jij een dienstverlener kiest die wij hebben geadviseerd, ontvangen wij van hen een vergoeding. Die vergoeding is voor alle aanbieders hetzelfde. We doen dus niet aan vriendjespolitiek. Dankzij deze vergoeding kunnen we jou gratis en 100% onafhankelijk advies geven.
Jouw wensen staan dus altijd centraal en we selecteren alleen de bedrijfsartsen die bij jouw organisatie passen.
En last but not least. Jouw persoonlijke arbo-adviseur ondersteunt je tijdens het gehele selectieproces. Je kunt ons dus altijd bellen of mailen met alle vragen die je hebt.
Alle RIE aanbieders
Onze succesgarantie
HR Navigator is al sinds 2009 de grootste en enige 100% onafhankelijke HR-vergelijkingssite.
✓ We helpen iedereen. Altijd!
✓ Als enige 100% onafhankelijk
✓ Persoonlijk advies van de HR-experts van Nederland
✓ 10x sneller dan zelf doen
✓ Zorgvuldig geselecteerde aanbieders
✓ 20.086 klanten gingen jou voor
