Stimuleer het brein van uw medewerkers

Met wat voor werkomgeving stimuleert u uw medewerkers dan precies? Een verrijkte omgeving – Enriched Environment – is een omgeving waarin iemand verschillende zintuigelijke prikkels ervaart. Denk bijvoorbeeld aan een ruimte die de aanwezigen meer uitnodigt tot beweging. Aan een ruimte die positief weet te prikkelen met verschillende geluiden, kleuren en geuren.

Of aan een ruimte die sociale interactie stimuleert. Zo’n verrijkte werkomgeving blijkt dus niet alleen minder saai te zijn, maar ook bij te dragen aan het cognitief functioneren van de mensen die er werken.

Zo ontstaan nieuwe cellen en verbindingen

Wetenschappers als Eriksson (1998) ontdekten dat hersenen een mensenleven lang veranderen en zich in de loop van de jaren zelfs kunnen herstellen en verbeteren.

Dit geldt met name voor de hippocampus, een gebied dat ook belangrijk is voor ons kortetermijngeheugen en voor de regulatie van ons stress-systeem. Zo kan de hippocampus neuronen genereren door uitvoering van nieuwe, prikkelende activiteiten. Dit proces rond het ontstaan van nieuwe cellen en verbindingen noemen we neurogenese.

Actief en uitdagend ouder worden

Als we verder terug gaan in de geschiedenis van het onderzoek naar de effecten van de omgeving op ons brein en op ons functioneren, komen we rond 1940 uit bij Donald Hebb. In zijn laboratorium deelde hij ratten in twee groepen. Eén groep werd in een ruimte met speelgoed, ladders, tunnels en renwielen gezet. De andere groep zette hij in een kooi zonder speelgoed, zonder al teveel mogelijkheid om rond te rennen en zonder sociale interactie met soortgenoten.

En wat bleek uit deze – en vergelijkbare – onderzoeken? In een verrijkte omgeving zagen de onderzoekers een afname in neuronaal ouder worden, verbeteringen van leergedrag en verhoogde weerstand tegen verslavingsgevoelige middelen (Nithianantharajah & Hannan, 2006). In bepaalde onderzoeken hadden de dieren zelfs een hogere weerstand tegen ziektes en een toegenomen levensspanne.

Door een actief en uitdagend leven kunnen de tekenen van neuronaal ouder worden afnemen. Zelfs wanneer de actievere, verrijkte leefstijl op een volwassen leeftijd begint. En hiermee worden de onderzoeksresultaten ook interessant voor op de werkvloer.

Van grijs kantoor naar prikkelende omgeving

De kantooromgeving was geruime tijd een verarmde omgeving en binnen sommige bedrijven is dat nog steeds het geval. Terwijl een verrijkte omgeving enorm belangrijk is.

Zo stelt professor Erik Scherder, Hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de VU-Amsterdam: “Het brein is het meest gebaat bij nieuwheid en uitdaging. Een verrijkte omgeving is een omgeving die een dosis onzekerheid moet bieden, waardoor het spannend wordt en een beroep gedaan wordt op iemands cognitieve flexibiliteit.”

Bewegen is één van de vormen waarmee we het brein kunnen verrijken, maar met muziek kan het bijvoorbeeld ook. Nu is de werkvloer geen sportschool of concertgebouw, maar er blijven nog genoeg opties over om medewerkers meer omgevingsstimulatie te bieden. In feite liggen de mogelijkheden tot een actievere, meer prikkelende omgeving voor het oprapen.

Zo zorgt u voor een actievere kantooromgeving

Via verrijkingen trainen we ons brein en maken we nieuwe verbindingen binnen en tussen hersengebieden. Zo blijft ons brein beter in vorm en presteren we beter, ook op het werk.

Via verrijking van de kantooromgeving trainen we ons ‘hoofd’ ook. Daarbij kan het gaan om visuele uitdagingen (dus geen grauw en grijs meer), maar ook om meer beweging en sensorische uitdagingen.

Hiervoor moeten we een werkruimte niet inrichten op statisch gebruik, maar juist op uitnodigend, divers dynamisch gebruik.