Selectie met behulp van archetypen: het Gevoelige Jongetje

Hoe weet je dat je de juiste jongeman aanneemt of in dienst houdt? Mismatches kosten geld. Weggegooid opleidingsbudget, klanten die weglopen en ziekteverzuim.

Maar ook: gederfde opbrengsten omdat je een verborgen talent liet gaan. Archetypen helpen je om te kiezen. Dit vierluik geeft tips over hoe je ze bij young professionals herkent. Deze keer het Gevoelige Jongetje.

Manjongetjes

Volgens de auteurs van ‘King, warrior, magician, lover – Rediscovering the archetypes of the mature masculine’ ontwikkelen jongens vier volwassen, mannelijke energieën. Die moeten met elkaar in evenwicht zijn. De archetypen hebben een jeugdige voorloper en schaduwen die de kwaliteiten van de jongen of man misbruiken, zoals kennis en macht. Je ziet dan bijvoorbeeld een manager met zijn kliek, de verkoper die vrouwelijke klanten adoreert en zo zijn targets niet haalt of de nerd met de gouden handjes.

De voorlopers:
1. Het Goddelijke Jongetje wordt de Koning (regeren)
2. Het Heldhaftige Jongetje wordt de Krijger (presteren)
3. Het Vroegwijze Jongetje wordt de Magiër (weten)
4. Het Gevoelige Jongetje wordt de Minnaar (voelen)

Het Gevoelige Jongetje en zijn schaduwen

Het Gevoelige Jongetje is de voorloper van de Minnaar. Hij is het vroegste archetype dat zich van de universele moederenergie losmaakt om op eigen benen te staan.

Dit jongetje heeft nog een zekere onschuld over zich. Hij houdt van iedereen (vandaar de metafoor ‘beminnen’), ook van lastige klanten of collega’s. Hij kan oprecht verbaasd zijn over wat mensen elkaar aandoen.

Deze voorloper is echter niet helemaal naïef, want bij hem ontluikt namelijk het morele kompas. Hij wil eerlijk zakendoen. Ook heeft hij respect voor de scheppende krachten, bijvoorbeeld een goed uitgewerkt idee of een slim product.

Deze medewerker heeft nog een jongensachtige verwondering over de rijkdom en de complexiteit van het leven. Hij heeft een vaag besef dat alles en iedereen in het leven verbonden is en zal maatschappelijk verantwoord ondernemen stimuleren. Hij kan degene zijn die voorstelt om op de teamdag iets voor een goed doel te doen.

Hij laat makkelijk het werk uit zijn handen vallen

Hoewel het Gevoelige Jongetje gepassioneerd en enthousiast met een taak of samenwerking bezig is, heeft hij ook een groeiend spiritueel besef. Er zijn krachten in het leven die groter dan de organisatie zijn. Hij laat dus makkelijk het werk uit zijn handen vallen om een collega met privéproblemen bij te staan.

Deze medewerker heeft graag contact met collega’s en klanten en onderhoudt die relaties ook. Hij is attent en durft zijn emoties te tonen. Zijn flirt en schalkse opmerkingen hebben geen enkele bijbedoeling. Zijn gevoel voor esthetiek is groot. Hij waardeert vormgeving, een opgeruimde werkplek of aandacht voor uiterlijk.

De actieve schaduw van het Gevoelige Jongetje is het Moederskindje. Hij komt maar niet los van de moederenergie en is (onbewust) veel bezig met haar te behagen. De passieve schaduw is de Dromer. Dit slecht geaarde jongetje fantaseert zijn leven bij elkaar, maar komt nooit tot handelen.

Het Moederskindje: hou van mij

Het Moederskindje werkt graag met vrouwelijke collega’s en klanten. Bij hen voelt hij zich veilig en gezien. Het kan zijn dat hij ondertussen wel bang voor vrouwen is, lees: overheersing door een moederfiguur vreest. Deze medewerker is een pleaser en stelt zich onderdanig op. Hij komt over als een doetje dat geen eigen initiatief en verantwoordelijkheid neemt.

Als hij eindelijk in beweging komt, dan is dat aarzelend. Hij wacht onbewust op moeders goedkeuring of vraagt zich steeds af hoe zij het zou aanpakken. Bij die slapte kunnen vrouwen zich onveilig voelen. Mannelijke collega’s daarentegen ergeren zich aan hem. Komt een Moederskindje in een masculiene omgeving terecht, dan wordt hij alsnog volwassen of hij gaat kopje onder en meldt zich ziek.

Als hij flirt met vrouwelijke collega’s, dan doet hij dat onhandig en doorzichtig

Een Moederskindje kan niet omgaan met een gezonde polariteit tussen mensen. Als hij flirt met vrouwelijke collega’s, dan doet hij dat onhandig en doorzichtig. Hij heeft niet het respect en de fijngevoeligheid van de volwassen Minnaar.

In zijn onbewuste drang naar contact met de moederenergie, kan deze schaduw grensoverschrijdend gedrag vertonen. Eenmaal teleurgesteld door een vrouwelijke collega of klant, wordt hij nukkig (stomme mama).

Hoewel het Moederskindje graag met vrouwelijke klanten werkt, doet hij dat weinig effectief. Hij kan geen duurzame klantrelatie beheren.

Dit jongetje gaat even aan de slag nadat hij de vrouwelijke klant als het ware verleid en opgehemeld heeft. Vervolgens maakt hij niet af wat hij heeft beloofd en gaat op zoek naar nieuwe vrouwen die zijn constante behoefte aan moederenergie kunnen bevredigen.

Het Moederskindje is gericht op de vrouwelijke gesprekspartner

Een Moederskindje dat solliciteert, is veelal gericht op de vrouwelijke gesprekspartner. Hij sluit een bondje met haar of doet onderdanig. Hij is ongemakkelijk beleefd naar haar, zelfs als de organisatiecultuur informeel is.

In het uiterste geval straalt hij uit dat hij haar geweldig vindt en komt hij ongepast dichtbij. Mannen negeert hij of hij straalt uit dat hij ze maar bruut vindt.

Tip: let op wanneer je als vrouw zo’n sollicitant sympathiek vindt.

Een Moederskindje kan het gevoel overdragen, dat jij voor hem heel belangrijk bent. Jouw tegenoverdracht kan dan zijn dat je dit nodig hebt. Zo kijk je misschien niet meer objectief naar hem.

Bij een vermoeden van een Moederskindje kun je vragen naar de man-vrouw verhouding in zijn team bij vorige werkgevers. Waarschijnlijk zitten daar verhoudingsgewijs weinig mannen bij. Je kan hem ook een casus voorleggen waarin hij stelling moet nemen naar vrouwelijke collega’s of klanten. Het Moederskindje zal aarzelen.

De Dromer: is daar iemand?

De Dromer is de passieve schaduw van het Gevoelige Jongetje en is volkomen uit contact met collega’s en klanten. Hij is teruggetrokken en denkt en werkt alleen mee wanneer hij daartoe duidelijk uitgenodigd of gedwongen wordt. Maar dan nog lijkt hij met zijn hoofd er niet bij. Non-verbaal kan je aan hem niet aflezen of hij een instructie echt begrijpt. Uit zichzelf vraagt dit jongetje het niet na. Hij maakt dus fouten en levert werk laat af.

De Dromer heeft een blinde vlek voor risico’s. Hij loopt met zijn hoofd in de wolken en denkt niet vooruit. Controle is aan hem niet besteed. In zijn project moeten anderen hem op een dreigend financieel tekort wijzen.

Dit jongetje denkt idyllisch, ideëel en magisch. Hij zit zo diep in zijn fantasieën, dat hij ook echt gelooft dat de goede fee hem heus wel redt.

Hij maakt fouten en levert werk laat af

De Dromer fantaseert ook over vredelievende collega’s en klanten. Zelf waagt hij zich niet aan contact. Stel je voor dat de aardse werkelijkheid zijn beeld verstoort. Hij neigt naar melancholie juist omdat hij aan de zijlijn blijft.

Een medewerker die een sterke Dromer is, denkt in termen van ‘wat zou het toch mooi zijn als’. Door niet echt mee te doen en zich te beperken tot zijn eigen taken, heeft de Dromer geen benul van wat er om hem heen gebeurt.

De levendigheid en de vruchtbaarheid van de organisatie gaan aan hem voorbij. In die zin is deze schaduw afgesneden van de moederenergie. Hierin verschilt hij van het Moederskindje.

Utopia

Een solliciterende Dromer maakt een ijle entree en een verstrooide indruk. Zelfs al hij concreet een vraag beantwoordt – na het nodige gesleur – dan nog betwijfel je of hij echt erbij is. Zijn emoties kun je niet peilen en zo voel je ook geen klik of weerstand.

De normale zenuwen die bij een sollicitatiegesprek horen, lijken te ontbreken. De Dromer hoeft natuurlijk ook niet gespannen te zijn, want hij verkeert permanent in zijn veilige fantasie.

Deze schaduw zit op zijn praatstoel wanneer je hem vraagt hoe hij naar de toekomst van de organisatie kijkt en welke kansen er liggen. Je krijgt waarschijnlijk een lang verhaal, vol met onbereikbare of weinig concrete doelen. De slome manier van praten van de Dromer doet jou echter niet op het puntje van jouw stoel zitten.

Je kunt het ook anders benaderen: vraag hem eens naar de bedreigingen. Dikke kans dat hij verbaasd kijkt. In zijn belevingswereld is het kwaad immers uitgebannen. Opvallend aan een Dromer is verder dat hij weinig vragen stelt. Hij heeft immers alles toch al bij elkaar gefantaseerd.

>>> Lees ook deel 1: Het Goddelijke Jongetje
>>> Lees ook deel 2: Het Heldhaftige Jongetje
>>> Lees ook deel 3: Het Vroegwijze Jongetje