Exit thuiswerkadvies: wat betekent dit in de praktijk voor mij als werkgever?

Op de dag waarop het precies twee jaar geleden was dat de regering, in verband met het uitbreken van het coronavirus in Nederland, een eerste lockdown afkondigde en werknemers massaal thuis gingen werken, kondigde de regering aan dat het thuiswerkadvies verdwijnt. Maar wat zegt dit eigenlijk? Heeft intrekking van het thuiswerkadvies arbeidsrechtelijke gevolgen?

In de huidige wetgeving bestaat geen absoluut recht op thuiswerken. Werknemers kunnen wel op grond van de Wet flexibel werken bij de werkgever een verzoek om de arbeidsplaats te wijzigen indienen.

De werkgever overweegt vervolgens het verzoek van de werknemer en pleegt overleg met de werknemer indien hij het verzoek afwijst. Er hoeven geen zwaarwegende belangen te zijn voor afwijzing, maar de werkgever moet het wel overleggen. That’s it!

Uitspraken

De kantonrechter Nijmegen oordeelde in juni 2020 dat het thuiswerkadvies (slechts) een algemeen geformuleerd overheidsadvies is, waaruit werknemers geen recht op thuiswerken kunnen putten. Dit was de eerste van de tot nu toe (slechts) zeven gepubliceerde uitspraken die betrekking hadden op thuiswerken tijdens corona. Ik som ze hieronder op.

• RIVM-richtlijnen waren duidelijk (“werk zoveel mogelijk thuis”).
• Besluit opschorting reiskostenvergoeding voor de duur dat personeel thuiswerkt is niet instemmingsplichtig: https://lnkd.in/dMUsqh8
• Conflict naar aanleiding van thuiswerkverzoek leidt tot ontbinding arbeidsovereenkomst: https://lnkd.in/edqeYcG
• Conflict over de wens van werknemer om thuis te werken ivm Covid-19. Werkgever wordt veroordeeld tot betaling van achterstallig salaris: https://lnkd.in/eQyzQ6K
• Instructie werknemer die in het Verenigd Koninkrijk thuis werkt terug naar Nederland te laten komen niet redelijk: https://lnkd.in/eSZZzitB
• Rechter van de woonplaats werknemer niet is bevoegd omdat werknemer arbeid plaatstelijk vanuit huis verricht: https://lnkd.in/eYf6y8RJ

Ondertussen ligt het wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’, ondanks het kritische advies van de afdeling advisering van de Raad van State, nog steeds onder de hamer. De initiatiefnemers pasten wel het een en ander aan: https://lnkd.in/eQMQs4M9 Een plenair debat zal binnenkort plaats vinden. Wordt vervolg dus.

Sprake van werkweigering

Werkgevers mogen hun personeel dus vragen om volledig terug te komen naar kantoor of de werkvloer. Werknemers kunnen dat niet zomaar weigeren. Ook niet uit angst voor besmetting, of omdat ze vanwege corona al ruim een jaar hebben thuisgewerkt.

Is er een veilige en gezonde werkplek? Dan moet een werknemer wél komen. Anders is er namelijk sprake van werkweigering.

In de praktijk zal een verschil van mening niet vaak leiden tot ontslag. Veruit de meeste werkgevers en werknemers komen er onderling wel uit.

Advies

Overleg en begrip voor elkaars standpunt is de basis. Kijk enerzijds naar wat praktisch nodig is om de werknemer de veiligheid en zekerheid te kunnen geven, dat hij op een veilige manier zijn werk kan blijven doen. Kijk anderzijds wat nodig is voor de werkgever om efficiënter te kunnen werken.

Maak vooral duidelijke afspraken met elkaar en kijk naar de mogelijkheden. Leg die afspraken vast in een document, zodat je daar altijd op terug kunt vallen.