Een dikke verslaving

Het verbaast mij wel eens dat men zo ingewikkeld doet over verslaving.

Verslaving is biologisch gezien een belangrijke motor van menselijk gedrag. Een snelle, lekkere prikkel, je voelt je weer goed, daar zorgen de heerlijke stofjes in je hersenen wel voor.

Iedereen is verslaafd, is het niet aan gamen, dan wel aan suikerzakjes plakken, meditatie, seks, roken, shoppen en vergeet schoonmaken niet, schijnt ook heerlijk te zijn.

Verslaving is fijn omdat je de spanningen van het dagelijkse leven beter aan kan. Je voelt je goed als je het doet. En je kunt er niet mee stoppen, want dan voel je pijn.

Een verslaving is een probleem als ‘wij’ er last van hebben

Een verslaving is een probleem als ‘wij’ er last van hebben. Wij – de maatschappij – vinden dat verslaving een probleem is als ‘u’ er last van hebt, dan wel er ongezond van wordt.

Vroeger was roken geen probleem, nu wel. Vroeger was dun de mode, nu is er anorexia.

Sommige verslavingen komen veel voor: een eetverslaving bijvoorbeeld. We kunnen zeggen dat eten nuttig is, daarom heeft ons lichaam een prettig gevoel voor ons in petto. Wie kent niet dat gevoel van lekker iets in je mond stoppen, of dat heerlijke verzadigde gevoel na een verrukkelijke maaltijd. Maar daarna komt de hongerpijn en je moet weer eten. Is eten daarmee gelijk een probleem? Lijkt mij van niet.

“Ja maar” – zult u zeggen – “dikke mensen zijn ongezond”. Ja, ‘wij’ vinden ze ongezond. Ze zijn vaker ziek dan anderen en gaan gemiddeld genomen eerder dood. Maar is dat een probleem? Wel als we vinden dat niemand niet ziek mag zijn en iedereen zo oud mogelijk dood moet gaan.

We accepteren steeds minder dat iemand ziek wordt of overlijdt. Daarmee accepteren we wél dat steeds meer zaken een “probleem” worden: dikke mensen, rokers, dichtgeslibden, depressieven, zware beroepen, pastoors…  Zij zijn allen ongezond, voor zichzelf of voor anderen!

GGZ Nederland stelt nu dat alle dikkerds van Nederland het beste af zijn met psychologische begeleiding. Eten is een verslaving, dat is duidelijk. Moet je dat gaan behandelen? Blijkbaar wel, we vinden dat het zo niet langer kan.

Waarom zou je een eetverslaving gaan behandelen met praten?

Maar waarom zou je een verslaving gaan behandelen met praten? Waar was de GGZ toen iedereen nog rookte? Nooit hebben ze daar iets op gevonden. En nu gaan ze opeens 20 procent van de bevolking redden?

Is er werk te weinig bij de GGZ? Of wordt er weer meer werk gecreëerd, waardoor de schaarste in de zorg toeneemt en de prijzen hoog blijven? Ik ken nog wel plekken op aarde waar zinvoller werk is, zoals traumaopvang in Haïti…

Het is een troost dat elke verslaving vervangbaar is door een andere. De gezondheidszorg kan zich mijns inziens dan ook het beste richten op de zoektocht naar gezonde verslavingen. Maar, geeft u uw verslaving te weinig ruimte, dan krijgt u pijn. Ik voorspel een sterke toename van pijnproblemen nu zoveel verslavingen tot “probleem” worden verklaard.