De millennial onder het vergrootglas: kloppen de vooroordelen?

Millennials kijken anders naar werk dan de generaties voor hen. Dat is de voornaamste conclusie van een onderzoek over en onder de Millennial dat de Young Advisory Group verrichtte in opdracht van de NBBU.

Volgens hen is deze andere kijk problematisch voor werkgevers, omdat de huidige arbeidsmarkt nog is ingesteld op het ouderwetse model van een gemiddelde levensloop: opleiding – één carrière – pensioen. 

De millennials worden ook wel de gouden generatie genoemd. De generatie die vecht en opkomt voor haar eigen belangen en voor de belangen van de wereld. Deze generatie die niet meer werkt voor het geld, maar die werkt om impact te maken. Het zijn wereldburgers en ze zijn niet bang om risico’s te nemen. 

Tegelijk worden de millennials niet voor niets in Duitsland “Generatie Watje” genoemd, omdat omgaan met tegenslag niet in hun woordenboek voorkomt.

Wat we weten over de millennials

De millennials, je hoort en leest veel over ze. Alleen in deze inleiding staan al meerdere clichés, vooroordelen en verwachtingen genoemd over deze generatie. Iedereen vindt er wat van, van die millennials. Maar kloppen de clichés en vooroordelen en de verwachtingen wel?

Er is geen vaste en eenduidige aanduiding over te vinden, maar gemiddeld zitten we goed wanneer we zeggen dat de millennial tussen circa 1980 en 2000 geboren is. Dit is dus iemand tussen de 19 en 40 jaar.

Waar opa in Normandië vocht, zijn stress en keuzes maken de grootste problemen van de millennial

Wat ook duidelijk is, is dat er continu aandacht is voor de millennial in zowel positieve als negatieve zin. Zo schreven we al dat deze generatie ook wel “Generatie Watje” wordt genoemd. Deze laatste bijnaam komt van schrijver Bret Easton Ellis uit zijn essay die in de Vanity Fair is geplaatst. In een interview met NRC zegt Ellis hierover dat “het gekwetste gejammer van millennials oorverdovend is”. De Millennial kent geen echte problemen volgens hem. Waar zijn opa op de stranden van Normandië vocht, zijn stress en keuzes maken de grootste problemen van deze generatie.

Volgens een onderzoek van Motivaction zijn de millennials meer wereldburger dan voorgaande generaties. Ook zijn ze bereid om meer risico te nemen. Ze dromen vaker over persoonlijke en maatschappelijke vooruitgang en durven hun dromen ook vaker in daden om te zetten.

Randstad schrijft weer dat een veelgehoorde klacht over millennials is dat ze onrealistisch zijn in hun verwachtingen ten opzichte van hun eigen carrière. Ze willen binnen enkele maanden loon erbij, een paar maanden later een promotie en binnen een jaar in ieder geval een leidinggevende positie. Ze zijn opgegroeid in tijden waarin de ontwikkelingen snel gaan en verwachten daarom ook het een en ander ten aanzien van hun eigen carrière.

Vooroordelen over de millennials

We hebben er in dit artikel al een heel aantal genoemd, maar er zijn nog meer vooroordelen. De millennial:

• Wil impact maken
• Streeft naar perfectie
• Laat zich leiden door het perfecte plaatje van social media
• Kan niet met tegenslag omgaan
• Kent geen echte problemen
• Is een wereldburger
• Neemt meer risico
• Hecht niet aan vastigheid zoals een vast contract
• Streeft meer naar ideologie dan naar geld
• Streeft naar maatschappelijke en persoonlijke vooruitgang
• Zet dromen vaker om in daden
• Zet zichzelf op de eerste plaats
• Zijn onrealistisch in hun groei- en carrièrepad
• Verwachtingen snelle ontwikkelingen te maken

Waar komen deze vooroordelen vandaan? Kloppen ze wel, of ligt er een enorme vergrootglas op deze generatie?

Je carrière als onderneming

Volgens Young Advisory Group is de millennial een nieuw soort ondernemer. Niet in de zin van een letterlijke eigenaar van een bedrijf, maar iemand die zijn of haar carrière beschouwt als symbolische onderneming. Ze geven aan dat dit zich uit in drie ondernemersvaardigheden die voor een millennial steeds belangrijker zijn om te bezitten:

1. Constante aandacht voor zelfontwikkeling
2. Vermogen om keuzes te maken
3. Goede sociale vaardigheden en aandacht voor het netwerk

Deze vaardigheden sluiten aan op het feit dat opleiding en werk steeds vaker door elkaar heen lopen. Werkenden doorlopen meerdere kleine carrières in plaats van één grote. Ook werken organisaties meer dan ooit projectmatig en de gemiddelde levensduur van traditionele bedrijven neemt flink af.

Nieuwe structuren, netwerken en verbanden doen volgens econoom, consultant en schrijver Victor Broers hun intrede in onze samenleving. Een contract voor het leven bij één bedrijf is eenvoudigweg aan het verdwijnen. De wijze waarop de millennials zich verbinden, verandert, wat consequenties heeft voor de organisatie van het werk. 

Hij zegt hierover dat traditionele arbeidsverhoudingen niet langer de toon zetten en het onderscheid tussen opdrachtnemer, werknemer, opdrachtgever en werkgever vervaagt. In zijn paper Connect in Flex betoogt hij dat werknemers niet meer ‘voor een baas’ (dat wil zeggen: een bedrijf) werken. Zij werken, via de organisatie als platform, vaak direct voor de eindgebruiker. 

De schijnzelfstandigheid van millenials

In het onderzoek van de Young Advisory Group geeft circa 45 procent van de respondenten (millennials) aan dat ze op enig moment in hun loopbaan verwachten als zelfstandige te werken.

Tegenstrijdig hierin is dat ze ook aangeven dat het fulltime vaste contract hun voorkeur heeft. Dit komt doordat zekerheid nog altijd gekoppeld is aan deze contractvorm. Een hypotheek krijgen is bijvoorbeeld makkelijker te regelen met een vast contract, elke maand een vast salaris op je rekening is ook fijn en helemaal niks zelf hoeven te regelen rondom pensioen, ziekte en geen werk hebben, heeft ook zo zijn pluspunten.

Hier wordt het interessant. Want aan de ene kant geven de millennials aan uiteindelijk voor zichzelf te willen werken. Dit komt overeen met de vooroordelen:

• Neemt meer risico
• Hecht niet aan vastigheid zoals een vast contract
• Streeft meer naar ideologie dan naar geld
• Streeft naar maatschappelijke en persoonlijke vooruitgang
• Zet dromen vaker om in daden
• Zet zichzelf op de eerste plaats

Maar aan de andere kant geven ze, zoals hierboven al aangegeven, de voorkeur aan een vast contract. Het vooroordeel ‘hecht niet aan vastigheid zoals een vast contract’ wordt hiermee eigenlijk direct van tafel geveegd. Misschien komt deze tegenstrijdigheid ook wel door wat millennials over zichzelf roepen en publiekelijk nogal aanwezig zijn, terwijl ze stiekem diep in hun hart ook gewoon zekerheid willen. Het klinkt namelijk mooi om te zeggen dat je ‘ooit voor jezelf wil beginnen’, maar in hoeverre is dit statement gerealiseerd op de realiteit?

Een terechte vraag hierin is dan ook of deze ambities van de millennials vanuit intrinsieke motivatie komt, of dat ze zich teveel laten leiden door verwachtingen van anderen en ‘het perfecte plaatje van social media’.

Volgens auteur Bret Easton Ellis is dit laatste zeker het geval. Hij zegt dat de echtheid van de millennials wegvalt door social media. Hij geeft aan dat er geen ruimte is om meerdere dingen te willen of van gedachten te veranderen ergens over, want dat past niet bij het perfecte plaatje. Dit ontneemt de millennial de mogelijkheid om te experimenteren, creatief te zijn en om fouten te maken. “Als mens zitten we vol tegenstrijdigheden, maar die worden weggepoetst op sociale media en het voelt alsof dit er niet meer mag zijn”, aldus Ellis.

De millennial streeft een beeld na dat eigenlijk helemaal niet realistisch is

Het voelt alsof zowel bovengenoemd onderzoek als Ellis aangeven dat de millennial een beeld nastreeft dat eigenlijk helemaal niet realistisch is. Dat hun ambities, visies en doelen gebaseerd zijn op wat er van hen wordt verwacht, in plaats van wat ze zelf willen. Dit zou het hoge percentage jongeren met stress- en burn-outklachten ook verklaren. Want leef je vooral naar de verwachtingen van anderen, dan is de kans op stress en een burn-out vele malen groter.

Is de millennial echt anders dan voorgaande generaties?

Een andere terechte vraag rondom de millennial, is of deze generatie nu echt zo anders is dan voorgaande generaties. Dit vroeg het NRC zich ook af en dan vooral gebaseerd op het werk, de verwachtingen en idealen van millennials in vergelijking met andere generaties in dezelfde leeftijdscategorie.

Zo halen zij het Harvard Business Review aan, waarin twintig studies naast elkaar die eigenschappen van millennials vergeleken met die van andere generaties. Hun conclusie: “Betekenisvolle verschillen tussen generaties bestaan waarschijnlijk niet op het werk”.

De tabel in het NRC laat goed zien dat er helemaal geen verschil is op deze punten tussen de millennial en dezelfde leeftijdscategorie van vorige generaties. Volgens het onderzoek zijn er wel verschillen in ambities, maar deze verschillen ontstaan waarschijnlijk eerder door levensfase dan door de generatie waartoe zij behoren.

Ook uit onderzoeken van onder andere KPMG, Google en IBM onder hun eigen medewerkers wordt geconcludeerd dat er weinig tot geen verschillen zijn tussen millennials en de rest van hun collega’s.

Waarom ligt er zo’n vergrootglas op de millennial?

Als er in de kern geen verschil zit tussen de ambities, visie en behoeften van Millennials in vergelijking met andere generaties, waarom ligt er dan toch zo’n vergrootglas op millennials? Dat komt vooral doordat we in een andere wereld leven ten opzichte van de vorige generaties:

• De millennials hebben, mogen en moeten zelfs meer keuzes maken
• De opkomst van technologie verbreedt hun blik
• De grootste problemen waar zij mee te maken hebben gehad is voornamelijk stress 

Daarbij is er nog een heel groot verschil tussen de wereld van nu en van vroeger: vergelijkingsmateriaal. De millennials vergelijken zichzelf de hele tijd met anderen, waardoor de lat van perfectie continu hoger wordt. Deze generatie kan moeilijk opgaan in het moment, omdat bij elke situatie moet worden afgesteld op hoe deze ervaring er vanbuiten uitziet. Deze generatie ziet tot wel vijf uur per dag aan vergelijkingsmateriaal voorbijkomen. 

De millennials vergelijken zichzelf de hele tijd met anderen, waardoor de lat van perfectie continu hoger wordt

En niet alleen zien de millennials zichzelf, maar andere generaties zien de millennial ook. Zij zien hun keuzestress, keuzemogelijkheden, (onrealistische) ambities en verwachtingen, het streven naar perfectie, meer willen, uniek willen zijn en het daardoor juist niet zijn.

Waar vroeger deze worstelingen alleen op kleine schaal zichtbaar waren, zijn deze nu openbaar. En wat openbaar is, daar wordt iets over gevonden. Dit betekent niet direct dat de millennial zoveel verschilt van vorige generaties. Het betekent wel dat er op een andere manier naar deze generatie wordt gekeken en over hen wordt geoordeeld.

Hoe zit het dan met de volgende generaties?

De wereld is blijvend aan het veranderen, denk aan digitalisering, robotisering en kunstmatige intelligentie (AI). Ook is de volgende generatie zich aan het voorbereiden op hun werkende leven.

Maar gaat dit er zo anders uitzien dan het leven van de millennials en de generaties hiervoor? Wanneer we uitgaan van de conclusie van Harvard Business Review, waar ze aangeven dat betekenisvolle verschillen tussen generaties waarschijnlijk niet in relatie tot het werk bestaan, kunnen we verwachten dat dit bij de komende generaties ook niet anders wordt.

Wat wel anders wordt, is het soort werk en banen. Een studie voorspelt dat een grote meerderheid van de banen in 2030 nu nog niet bestaat. Om in te spelen op deze veranderingen, moeten organisaties en scholen zich hier nu al op voorbereiden.

Volgens Hilde Garssen, chief people officer bij KPN, gebeurt dit nog niet voldoende: “Ik denk dat er een groep is die van nature alles wat met innovatie, ontwikkeling en digitale innovatie te maken heeft, ontzettend interessant vindt en zich daarin verdiept. Maar er is ook een grote groep die dat niet heeft en dit ook op school niet als standaard vak krijgt aangeboden”.

Artifcial Intelligence gaat een belangrijke rol spelen de komende jaren in het bedrijfsleven 

Zo gelooft Jim Stolze, initiatiefnemer van de Nationale AI-cursus, dat AI een belangrijke rol gaat spelen in het bedrijfsleven de komende jaren. Om jongeren hier goed op voor te bereiden, is Jim een partnership aangegaan met KPN om de cursus voor middelbare scholieren mogelijk te maken. Hij en KPN willen zo meehelpen aan het vergroten van de kennis over kunstmatige intelligentie bij jongeren.

Stolze: “Waar behoefte aan is als het over AI gaat, is feitelijke informatie. Dat wordt met de Nationale AI-cursus heel toegankelijk gebracht. Er ligt een fantastische kans bij deze samenwerking: dat we jongeren kunnen enthousiasmeren voor AI en hen zo beter voorbereiden op de toekomst. We vinden het belangrijk om mensen bewust te maken”.

Het vergrootglas op de millennials is er waarschijnlijk ook omdat deze generatie de eerste is die in een hele nieuwe omgeving werkt. Nieuw op het gebied van digitalisering en social media. Maar wat kunnen we hiervan leren?

Het is belangrijk dat we de komende generaties moeten voorbereiden op deze nieuwe omgeving. En dan we niet bang moeten zijn om mee te bewegen met deze nieuwe omgeving. Uiteindelijk zijn we allemaal mensen met dezelfde behoeften, ongeacht in wat voor een omgeving je werkt.