Als doen zoals het ‘heurt’ met de paplepel is ingegoten
Burn-out en overspannen, HRM, Psychisch verzuim, Psychosociale arbeidsbelasting, Werkdruk en werkstress, Coaching, Column, evergreen, persoonlijke ontwikkeling

Column van Gemma Lammers, Management- en Organisatiecoach. Gemma schrijft over haar ervaringen met het counselen van management in bedrijven en organisaties.
Carina van 32 jaar komt bij mij om hulp. Zij wil graag dat ik haar ondersteun richting haar herexamens voor haar kandidaats notaris.
Een jaar geleden is ze gezakt en dat achtervolgt haar nog steeds in haar dromen. Ze is zo nerveus geweest en tijdens haar mondeling zo onzeker over de antwoorden bij de examenvragen, dat ze totaal is dichtgeklapt. Ze wil het té goed doen, exact het juiste antwoord geven en daardoor is het misgegaan.
Ik heb Carina leren kennen als een zeer intelligente dame die haar houvast voornamelijk haalt uit haar kennis. Zij heeft zich aangeleerd alles te willen weten, tot in details. Tijdens onze gesprekken blijkt dat zij haar hele leven al hoge eisen aan zichzelf stelt. Altijd gaan voor een acht of hoger. Dat werd door haar ouders overigens ook verwacht.
Carina kent niet anders en deze overtuiging maakt deel uit van haar systeem; ze heeft het zich eigen gemaakt om goed te presteren en daarmee waardering te krijgen. Nu ze een partner en kinderen heeft, komt er druk bij, want hoe kan ze op een goede manier haar aandacht verdelen over gezin, studie en werk?
Altijd gaan voor een acht of hoger
Carina geeft aan weinig tot geen ademruimte te ervaren door de druk van opnieuw een examen en het studeren daarvoor met alle bijbehorende examenopdrachten. Ze verbaast zich over het feit dat studiegenoten daar veel makkelijker mee omgaan. Die hebben nog tijd voor feesten en afspraken met vriendinnen.
Als ik haar vraag waarin zij ontspanning kan vinden, zie ik twee vragende ogen op me gericht. Schouderophalend bekent ze geen idee te hebben, want eigenlijk voelt ze zich al een tijdlang totaal verkrampt en uitgeput. Ze gunt zichzelf geen tijd, want alles is gericht op de studie.
We gaan in gesprek over deze situatie. Carina neemt veel in haar leven serieus en toont altijd verantwoordelijkheid voor haar handelen. Van enige relativering lijkt geen sprake. Haar partner daarentegen – arts – functioneert prima en is vrij relaxt op alle fronten. Dat vindt ze prachtig maar soms ook irritant, want dat wil ze zelf ook graag.
Ik daag Carina uit en vraag wat het ergste is wat zou kunnen gebeuren als ze de teugels iets zou laten vieren. Ze antwoordt dat ze dan het gevoel heeft de controle kwijt te raken en dat maakt haar angstig. Dan vraag ik haar te beschrijven hoe ze zich zou wíllen voelen. Wat ziet ze dan voor zich? Welk gedrag hoort daarbij? Welke vaardigheden zou ze kunnen inzetten om dat te bereiken?
Als antwoord geeft ze aan meer zelfverzekerder te willen zijn en meer vanuit zelfvertrouwen te willen leven. Ook zou ze graag zichzelf goed genoeg vinden om wie ze is. Nu laat ze nog veel meningen van anderen toe, waarop ze direct in de actiestand springt om aan de verwachtingen te voldoen van mensen uit haar kring, zoals ouders, partner, kinderen, collega’s.
Doen ‘zoals het heurt’ is haar met de paplepel ingegoten en nu ontdekt ze dat ze heel erg in een vorm is gegoten die niet meer bij haar past. Carina heeft een beetje genoeg van altijd maar presteren en doen wat anderen van haar verlangen, ook al is ze zich bewust van het feit dat ze dat ook toestaat.
Doen ‘zoals het heurt’ is haar met de paplepel ingegoten
Stap voor stap hebben we in de gesprekken aandacht geschonken aan haar eigen wensen en verlangens. Tot haar schrik ontdekt Carina dat zij daar nooit echt bij stil heeft gestaan. Dit inzicht maakt haar verdrietig over het meisje dat ze was en ze heeft mededogen met zichzelf voor het feit dat ze tot op heden niet echt naar haar hart heeft geluisterd, maar vooral in de ratio heeft geleefd. Nu zij zichzelf toestaat ook te mogen voelen wat zij nodig heeft, komen er tranen van bevrijding en opluchting.
Zij wordt zich meer en meer bewust van haar processen en hoe ze dat nu kan veranderen naar een meer natuurlijke vorm. Hierbij komt ze eindelijk uit haar krampachtig denken en handelen.
Carina besluit om naast de studie ook bewust af en toe de ontspanning op te zoeken; een avondje naar de bioscoop met haar man en afspraken maken met vriendinnen. Zo lukt het haar wat beter in haar energiebalans te komen. We hebben nog een aantal gesprekken tot de datum van haar kandidaatsexamen.
Met meer zelfvertrouwen en een aantal tips voor haar mondeling zoals: neem je tijd voor een antwoord, het hoeft niet binnen één seconde of: doe tien kniebuigingen voordat je de ruimte binnen gaat, doet ze haar examen.
En wat denk je? Met vlag en wimpel geslaagd! Wat is ze blij en trots. Gesterkt in haar zelfvertrouwen loopt ze met opgeheven hoofd een nieuwe wereld in, waarin nog veel te ontdekken valt.