Slapeloze nachten voor 180.000 Wajongers

Ongeveer 180.000 Wajongers zullen tot 1 januari 2018 herkeurd gaan worden. Het zal voor veel Wajongers een spannende tijd worden met veel onrust en slapeloze nachten.

Want wat betekent de herkeuring eigenlijk voor Wajongers en werkgevers? De regering heeft zich tot het doel gesteld om het Wajong-bestand op te schonen. Men is van mening dat er teveel personen ten onrechte een Wajong-uitkering ontvangen.

In de negentiger jaren van de vorige eeuw werden onder andere door gemeenten cliënten doorgeschoven naar UWV: “Jij hebt een beperking dus jij behoort niet tot de doelgroep van bijstandsgerechtigden”.

Voor een groot deel worden ze na herkeuring door UWV weer teruggezonden naar de gemeenten. Dit is het doel van de Participatiewet.

Hoe gaat UWV deze Wajongers herkeuren?

Het beleid hoe deze doelgroep te herkeuren staat bij het UWV al in de steigers. De Wajonger wordt bij deze herkeuringsoperatie onder andere niet meer langs de lat gelegd van de functies in het computersysteem, maar de UWV-arbeidsdeskundigen gaan taken uit bestaande functies isoleren en beschrijven.

Geen functies of bestaande banen meer, maar delen uit bestaande werkzaamheden. Men zal de belasting in de beschreven taken niet zo gedetailleerd meer weergeven.

Zo zal niet meer in detail worden beschreven – zoals bij de WIA-beoordeling wel gebeurt – of iemand binnen een taak vaak moet tillen, reiken, of lang op een PC moet werken.

De strekking van de keuringsoperatie is dat de UWV arbeidsdeskundige aannemelijk maakt dat de Wajonger arbeidsvermogen heeft.

De vraag daarbij is of de belasting in de geselecteerde taken in overeenstemming is met de beperkingen van de Wajonger. De arbeidsdeskundige zal zelf per geval de beoordeling doen en zoals het er naar uitziet zonder het computersysteem.

Het wordt voor wat betreft de toepassing van deze methode afwachten tot de eerste uitspraken van de rechters er zijn als tégen de besluiten van UWV bezwaar en beroep wordt ingesteld .

Al enkele jaren geleden heeft UWV al een pilot gehouden bij het Slotervaart Ziekenhuis in Amsterdam. De zogenaamde “inclusieve arbeidsmarkt methode”, mede ontwikkeld in 2008 in samenwerking met de Universiteit Maastricht.

Personen met een Wajong-uitkering werden weer aan het werk gezet in arbeid opgebouwd uit taken van het bestaande functiebestand van het ziekenhuis.

Klaarblijkelijk zijn de resultaten van deze pilot aanleiding geweest voor het opsplitsen van functies in werkzaamheden voor Wajongers.

Sluit deze theoretische methode aan bij de praktijk als de herkeurde Wajonger aanklopt bij een werkgever?

Bij grote werkgevers zal het in de praktijk misschien wel mogelijk zijn om uit bestaande functies taken te halen die geschikt zijn voor de Wajonger.

Maar bij kleine werkgevers wordt dat een hele klus. En dan is het nog maar de vraag of werkgevers al bereid zijn om het functiehuis zo rigoureus om te bouwen. Voor HR functionarissen in ieder geval een hele klus.

Was de keuringsmethode al vrij theoretisch – ook voor de WIA-populatie – dan wordt deze voor deze groep Wajongers al helemaal.

Het zal voor de witte raven onder de Wajongers best mogelijk zijn om een plaats op de arbeidsmarkt te bemachtigen, maar het is voor een grote groep nog maar de vraag of dat gaat lukken.

Keep on dreaming

Er is door Jette Klijnsma, Staatssecretaris Sociale Zaken, met werkgeversorganisatie VNO-NCW een deal gesloten dat de werkgevers 100.000 personen met een beperking aan het werk gaan helpen.

Hans de Boer, nieuwe voorman van VNO-NCW, heeft bij zijn aantreden al aangegeven dat hij zo’n deal nooit zou hebben ondersteund. Onlangs heeft hij dat nog eens duidelijk herhaald.

De Boer vindt uitkeringstrekkers maar “labbekakkers”. Zij hebben volgens hem niet de juiste instelling. De afspraak met Jette Klijnsma niet nakomen lijkt toch ook veel op een “labbekakkerige instelling”. Eigenlijk zegt De Boer: “Keep on dreaming!”

Hoe wordt de status quo op en na 1 januari 2018?

Of deze opschoonoperatie zijn vruchten gaat afwerpen, is nog maar de vraag. Want als de herkeurde Wajonger op 1 januari 2018 meer beperkingen heeft gekregen, kan die zich wéér melden bij UWV die de herkeuring dan over zal moeten doen.

De kans bestaat dat deze opnieuw herkeurde Wajonger alsnog in het UWV-bestand blijft. De voorman van de beroepsvereniging voor Verzekeringsartsen Jim Faas heeft hiervoor ook al gewaarschuwd.

Staat hier de mogelijke toekomstige keuringsmethode voor de WIA-gerechtigden ook al niet in de steigers? Wie weet, de tijd zal het uitwijzen. Ik acht het niet voor onmogelijk.