Ontslag op staande voet bij schending intern coronabeleid
Arbo, Arbowet, HRM, Veilig werken, arbeidsovereenkomst, Artikel, corona, jurisprudentie, ontslag, transitievergoeding, vertrouwenspersoon

In de huidige coronaperiode komt ook ontslag op staande voet voor. Tot nu toe zijn er drie zaken over ontslag op staande voet geweest waarbij het niet naleven van interne coronamaatregelen door een werknemer speelden. Twee daarvan hielden stand.
In dit artikel besteed ik aandacht aan deze drie uitspraken.
Uitspraak 1.
Trouwambtenaar trekt coronabeleid publiekelijk in twijfel
In deze zaak had een trouwambtenaar extern haar zorgen geuit over de samenkomsten in het stadhuis die volgens haar niet noodzakelijk waren in coronatijd. Ze had een interview gegeven aan ‘De Gelderlander’, waarna in de krant een artikel verscheen met als kop: “Nijmeegse trouwambtenaar: Bruiloft met 30 aanwezigen is uitlokking.” De trouwambtenaar werd op staande voet ontslagen.
Hoewel de werkneemster vond dat zij gezien moest worden als klokkenluider en haar bezorgdheid extern had geuit – omdat zij intern geen gehoor kreeg – zag de kantonrechter dit toch anders. Volgens de kantonrechter had de werkneemster haar verplichtingen als ambtenaar (ernstig) geschonden door de publiciteit op te zoeken. Zij had haar zorgen over het beleid intern via een vertrouwenspersoon en/of leidinggevende onder de aandacht moeten brengen.
Door openlijk het gehanteerde beleid in twijfel te trekken en zelfs absurd te noemen, had zij afbreuk gedaan aan het vertrouwen van de burgers in het gemeentelijk beleid en de welwillendheid om dit op te volgen. Juist in tijden van crisis is het van groot belang dat er geen afbreuk wordt gedaan aan het draagvlak voor het beleid, aldus de kantonrechter.
Uitspraak 2.
Werknemer: “Ik heb corona en nu heb ik jou besmet”
De werknemer in deze zaak wilde zijn collega (iets te) enthousiast begroeten en hem een hand geven. Die collega kon zijn hand net ontwijken, maar vervolgens vloog de medewerker om zijn nek en zei: “Ik heb corona en nu heb ik jou besmet!“.
De kantonrechter oordeelde dat de werknemer buitengewoon onhandig en onverstandig had gehandeld en ook in strijd met de regel van anderhalve meter. Maar er was niet komen vast te staan dat de werknemer kwaad in de zin had.
De kantonrechter vond het niet terecht dat de werknemer op staande voet was ontslagen
Hoewel de kantonrechter oordeelde dat ‘enthousiasme’ niet betekent dat een werknemer de regels aan zijn laars mag lappen, was uit camerabeelden gebleken dat andere medewerkers zich ook niet hielden aan de anderhalvemeterregel.
De kantonrechter vond het dan ook niet terecht, dat de werknemer op staande voet was ontslagen en vernietigde het ontslag.
Wel werd de arbeidsovereenkomst op verzoek van de werkgever ontbonden vanwege een verstoorde arbeidsverhouding. De werknemer had namelijk al een aantal waarschuwingen op zijn naam had staan en de kantonrechter zag ook in dat een vruchtbare samenwerking niet langer mogelijk was. De werkgever was wel een transitievergoeding verschuldigd.
Uitspraak3.
Werknemer opent restaurant in strijd met overheidsmaatregelen
Een werknemer kreeg in deze zaak de opdracht om het Burger King restaurant gesloten te houden in verband met de afgekondigde overheidsmaatregelen. Of de drive-through mocht openblijven was op dat moment nog onzeker.
Ondanks de instructies van de werkgever opende de werknemer het restaurant en de drive-through toch, waarna verschillende negatieve berichten verschenen op social media over het feit dat die vestiging open was. De werknemer werd op staande voet ontslagen.
De kantonrechter was van oordeel dat de werknemer een situatie in het leven had geroepen die tot gevaar kon leiden en het ontslag daarom terecht was gegeven. Bij eventuele onduidelijkheden had hij zich tot zijn leidinggevende of het hoofdkantoor moeten wenden. Zeker omdat een collega de werknemer had gewezen op de overheidsmaatregelen, maar hij toch openging.
Door het handelen van de werknemer had Burger King schade geleden door alle negatieve berichten op social media en ook had hij collega’s en klanten blootgesteld aan gezondheidsrisico’s.
Rechtsgeldigheid ontslag
De rechtsgeldigheid van een ontslag (op staande voet) is altijd sterk afhankelijk van alle feiten en omstandigheden van het geval, die in samenhang worden beoordeeld. Ook persoonlijke omstandigheden kunnen een belangrijke rol spelen.
In de Burger King-zaak bracht de leeftijd (58 jaar) en de duur van het dienstverband (18 jaar) van de werknemer geen verandering aan het ontslag. In de ‘ik heb corona’-zaak woog de duur van dienstverband (34 jaar) wel zwaar mee. De feiten in de eerste zaak zijn vrij specifiek vanwege de bijzondere rechtspositie van de trouwambtenaar. Van haar mag meer worden verwacht dan van een ‘normale werknemer’.
Informatie in een gedragscode, personeelshandboek of coronaprotocol is aan te raden
In algemene zin geldt dat elke werknemer de verplichting heeft om zich op de werkvloer als een goed werknemer te gedragen.
Daarnaast heeft de werkgever een instructiebevoegdheid. Op basis daarvan mag je van een werknemer verwachten dat het coronabeleid in alle redelijkheid wordt opgevolgd.
Een werknemer mag op zich best zijn zorgen uiten over het interne beleid, maar verwacht mag worden dat hij dat doet via de juiste en voor hem bekende kanalen.
Informatie hierover in een gedragscode, personeelshandboek of coronaprotocol is aan te raden.
Houdt een werknemer zich niet aan het geldende (corona)beleid, dan kan dat een reden zijn om de werknemer te sanctioneren. In de meeste gevallen zal een schriftelijke waarschuwing eerder proportioneel zijn, maar afhankelijk van de feiten en omstandigheden kan een ontslag (op staande voet) mogelijk gerechtvaardigd zijn.
>>>Lees ook: ontslag bij onvoldoende dossier