Moet je als bedrijfsarts duwen, een zetje geven, wachten of inspireren?
Arbo, Arbodienst, Interventie, Verzuim, arbodienstverlening, Artikel, bedrijfsarts, organisatieontwikkeling

Wat hebben bedrijfsartsen met elkaar gemeen? Ze vinden allemaal dat na- en bijscholing erg belangrijk is.
In een interview vertellen vier bedrijfsartsen over hun vak, over zichzelf en hun visie op opleidingen.
Bedrijfsartsen zijn er, net als casemanagers, arbeidshygiënisten, A&O-ers en andere arboprofessionals, in alle soorten en maten. Ze werken zelfstandig of in dienst van een grote werkgever of arbodienst. Ze voelen zich vooral arts of juist adviseur, of zijn juist wel of geen fan van de Wet verbetering Poortwachter.
Waarom zijn ze eigenlijk bedrijfsarts geworden?
Hoe verschillend de bedrijfsartsen die we gesproken hebben ook zijn, ze zijn allemaal om dezelfde reden het vak in gegaan; meer tijd om mensen te spreken en zich veel meer richten op het medische én het niet medische deel van verzuim.
Ze willen graag werken aan balans en aan eigen regie van medewerkers. Niet alleen de expert zijn die vertelt hoe het moet, maar samen met mensen, zowel werknemers als werkgevers als andere professionals, werken aan oplossingen.
De een ziet het vak veranderen naar meer juridisch, financieel of medisch, de ander geeft aan zelf consistent dezelfde rol te blijven vervullen. Adviseur, medicus of allebei?
De geïnterviewde bedrijfsartsen voelen zich goed in beide rollen, met de nadruk op het adviseur zijn. Of “moderator” zoals een van hen het zo mooi zei. Ze zijn medicus en daarmee expert, maar verzuim gaat over zoveel meer.
Hoe krijgen ze hun adviezen geaccepteerd?
Bedrijfsartsen hebben gesprekken met individuele medewerkers, geven advies en soms een oordeel. Maar die medewerkers samen vormen een groep en die groepen vormen weer een organisatie.
Hoe kunnen bedrijfsartsen ook op dit niveau adviseren? Zitten klanten daar eigenlijk wel op te wachten? En als je adviseert, hoe zorg je er dan voor dat er ook wat mee gebeurt?
Alle geïnterviewde bedrijfsartsen hebben de ambitie om ook op organisatieniveau te adviseren. Noodzakelijk, vinden zij, om een goede bedrijfsarts te zijn. Je bent sparringpartner voor de medewerkers, maar ook voor het management.
De manier om de adviezen bij de organisatie neer te leggen, verschillen. Moet je als bedrijfsarts duwen, een zetje geven, wachten of inspireren?
Duwen! Zegt een groep. Je moet zelf het initiatief nemen en lef tonen. Zorgen dat je op de hoogte bent van het beleid en daarbij aansluit. Zorg dat je jezelf laat zien en dat je vertrouwen opbouwt. Vestig bij het afsluiten van een contract met een klant al de aandacht op het feit dat je niet alleen als medicus functioneert, maar dat je ook advies aan de organisatie wil geven.
En hoe kom je dan aan tafel bij de juiste mensen?
Door het zelf te regelen, zegt deze groep, door een afspraak in te plannen en je meerwaarde te laten zien. Werk hierin ook samen met andere professionals.
Wachten en inspireren zegt de ander. Respecteer de vraag van de klant. Willen ze alleen een medisch advies? Geef dat dan en bedenk of dit dan de juiste plek voor je is. Beweeg mee en win vertrouwen voordat je advies geeft.
Als beroepsgroep denken we soms teveel dat we weten hoe alles werkt. Het gaat over waarde toevoegen bij een klant. Als zij geen organisatieadvies willen van de bedrijfsarts, wie zijn wij dan als bedrijfsartsen om te zeggen dat het anders moet?
Door consistent te zijn in je rol – je in de boardroom niet anders te gedragen dan bij medewerkers – en door te inspireren, maar ook door kritisch te zijn, krijg je klanten soms mee.
Wat vinden bedrijfsartsen van continue bij- en nascholing?
Bedrijfsartsen hechten veel waarde aan continue bijscholing. Het is belangrijk om je te blijven ontwikkelen, zeker in een veranderend speelveld. Maar hoe moet die opleiding er dan uitzien? Allemaal geven ze aan dat het om kennis, maar vooral om vaardigheden en vorming draait.
Hoe zie je je eigen rol? Welke vaardigheden heb je daarbij nodig? Hoe blijf je je ontwikkelen als bedrijfsarts en mens? Het is belangrijk dat bedrijfsartsen niet alleen de opleidingen volgen die ze leuk vinden en waar ze al goed in zijn, maar ook uit hun comfortzone durven te stappen.
Het is belangrijk dat ze tijdens een opleidingsbijeenkomst niet achterover leunen en wachten op wat wordt aangeboden, maar zelf actief aan de slag gaan en zich ook kwetsbaar durven op te stellen.
En dat is best moeilijk, geven de geïnterviewden aan. Vooral als je als expert wordt gezien, kan het moeilijk zijn om toe te geven dat je niet alles weet of kan, maar juist dát is belangrijk.
Je bent je eigen instrument als bedrijfsarts, misschien nog wel meer dan bij andere professionals, en je moet daarin investeren.
Wat zijn voorwaarden voor een goede opleiding?
Als voorwaarden voor een opleiding worden vooral tijd voor reflectie, uitwisseling en uitdaging genoemd. Men wil het geleerde kunnen toepassen in de praktijk en daarover in discussie kunnen gaan met collega’s. Wat werkt wel, wat niet en waarom?
Vertel vooral niet aan bedrijfsartsen, en ook niet aan andere professionals, wat de beste manier is om iets aan te pakken, maar laat verschillende invalshoeken zien en ondersteun ze daarbij om zelf keuzes te maken. Er is bijvoorbeeld niet zoiets als één adviesmodel, er zijn veel verschillende manieren voor de diverse situaties en rollen.
En ten slotte, welke tips hebben deze bedrijfsartsen voor hun collega’s?
Alle vier de geïnterviewde bedrijfsartsen nodigen hun collega’s uit om zich kwetsbaar op te durven stellen en steeds te blijven kijken naar hun eigen rol.
Blijf jezelf ontwikkelen, zoek maatjes en investeer in jezelf. Blijf niet in je kamertje zitten, maar laat jezelf zien en ga de boer op. Durf uit je expertrol te komen.
En moet je dan duwen, een zetje geven, wachten of inspireren? Dat hangt af van je eigen karakter, je rol en de organisatie. Maar het is goed om te weten dat er meer wegen naar Rome leiden.
Dit artikel kwam tot stand met medewerking van Mark Droogers (www.zenez.nl), Carlita Rossou, Bob Horvath (www.bindingenbalans.nl), Jos Blaauwhof (www.occure.nl)