Ik wil niet met mijn gezicht in beeld!

Mijn moeder van 89 jaar, die vóór corona bij hoog en bij laag beweerde dat ze niet wilde videobellen omdat ze niet in beeld wilde, heb ik destijds leren Zoomen.

Nu is het voor haar heel gewoon. Sterker nog, ze was euforisch toen we met de hele familie – inclusief kleinkinderen – aan een kerstzoom zaten in plaats van aan de kersttafel!

In alle posts, blogs, artikelen, podcasts en filmpjes is het sinds de eerste lockdown gegaan over online communiceren en vergaderen. Hoe je dat het beste doet; van techniek tot wat er in onze hersenen gebeurt als we online communiceren. Je hoefde maar te googelen en je vond eindeloos veel handleidingen, adviezen en trainingen op dit gebied.

Ze doen niet meer mee met het nieuwe normaal van onze online werkelijkheid

Tijdens een training die ik een tijdje geleden gaf, werd ik echter geraakt door een cursist die inbracht dat we de mensen die nìet willen of kunnen videobellen, verwaarlozen. Het lijkt de vergeten groep. Ze doen niet meer mee in het nieuwe normaal van onze online werkelijkheid. Dit geldt zowel voor cliënten/klanten als voor medewerkers.

Wie zijn het? Ouderen? Digibeten? Diegenen die het Nederlands niet goed beheersen? Mensen met computerangst of die niet in beeld willen? Gezinnen zonder computer? Mensen met psychische problemen? Of gewoon mensen die niet van online communiceren houden?

Er zijn tal van oplossingen om mensen toch over te halen om wél deel te nemen aan het videobellen. Online werken en communiceren is dus mainstream geworden sinds corona. Maar wat betekent het als je geen computer hebt, slecht Nederlands spreekt of je je vreselijk voelt bij videobellen?

In het denken over oplossingen richten we ons al snel op de ‘weerstand’ bij deze groep

In het denken hierover richten we ons al snel op de ‘weerstand’ bij deze groep. We willen praten over hun angst. Een helper inschakelen die naast hen plaats neemt achter de computer. Of we verplichten medewerkers die hun camera uitzetten weer in beeld te komen. Verwachten we dan dat zij hun ‘blokkades’ – zoals wij dat noemen – overwinnen?

Moeten we hen onze mainstream manier opdringen, omdat wij denken dat het goed is dat zij uit hun ‘isolement’ komen en dat online communiceren een goede manier is om dat te doen? Stellen we al die onbewuste overtuigingen van onszelf überhaupt in vraag?

Of zou een open en geïnteresseerde houding, gebaseerd op gelijkwaardigheid, beter op zijn plaats zijn?

Zonder te beweren dat ik een oplossing heb, lijkt het me in ieder geval mooi om op een open en respectvolle manier het gesprek aan te gaan met cliënten en/of medewerkers.

De eerste stap zou kunnen zijn; vertrouwen opbouwen om van daaruit eens te polsen of je gesprekspartner een gesprek wil voeren over bijvoorbeeld hoe de wereld is veranderd sinds corona en hoe hij of zij zich daarbij voelt. Vanuit een gelijkwaardig startpunt in plaats vanuit de rollen ‘redder- hulpbehoevende’.

Misschien kom je er wel achter dat je gemeenschappelijke ervaringen en gedachtes hebt

Misschien kom je er dan wel achter dat je gemeenschappelijke ervaringen en gedachtes hebt. Wellicht kun je vanuit die verbinding iets betekenen voor diegene met wie je in gesprek bent.

Als het lukt om je achterliggende (mainstream) regels en uitgangspunten achterwege te laten, zou dat tot verrassende inzichten kunnen leiden denk ik. Jezelf openstellen betekent dat je écht benieuwd bent naar de motieven van de minderheid om niet online te willen communiceren. Écht bereid zijn om open te luisteren en een gelijkwaardig gesprek te voeren betekent samen op zoek gaan naar oplossingen, met behoud van de autonomie van de ander.

Ik denk dat het helpt om moedig te durven zijn en een open gesprek aan te gaan. En om de (gedeeltelijk) offline mogelijkheid mee te nemen in het organiseren van je bijeenkomsten en contactmomenten. Ook voor het inrichten van je werkprocessen met medewerkers. Gebruik vooral de ideeën en creativiteit van de minderheid. Mensen zijn vindingrijker dan je denkt.