Frybomalgie

“Ziek zijn is geen keuze, verzuim is gedrag.” Dit citaat van verzuimgoeroe Paul ter Wal kwam ik tegen en ik was direct helemaal om.

Deze man begreep het. Deze man was in staat om in één zin duidelijk te maken waar het allemaal om draaide bij dit kostbare onderwerp. Dit citaat bood ons als professionals een menselijk handvat om én een ziekte te erkennen én tevens te kijken welk gedrag daar tegenover kon staan.

In het blad U & UWV had ik het zelf ooit eens als volgt geformuleerd: “Je kiest niet altijd voor een situatie, wel voor wat je ermee doet.” Dit naar aanleiding van het faillissement waarin mijn voormalige werkgever KLIQ in terecht was gekomen en hoe je daarmee om kon gaan. Het eerste was een feit, de tweede een keuze. Aan feiten kan ik als coach niets veranderen, behalve de cliënt helpen die realiteit onder ogen te zien.

Wat je daarmee doet, is een keuze waarin je de cliënt wel iets te bieden heb. Op deze manier benaderde ik dan ook Klaas, een cliënt van in de dertig die wegens gezondheidsklachten, gecombineerd met teruglopende activiteiten bij zijn werkgever, zijn baan was kwijtgeraakt en in de WW was terecht gekomen.

Bij de aanmelding werd er gesproken over gewrichtsklachten en een medische term, waarvan het me maar niet lukte die uit te spreken. Fibromalgie, Fibomalgrie, Fribomalgie, fffffffrrrrrrr… Nou ja, ik had dit woord wel vaker gelezen en wist dat er in elk geval een F, een I een Y en een A zat maar in welke volgorde? Ik zou het wel zien bij de intake en nodigde Klaas uit.

Het eerste wat Klaas deed toen hij bij mij aan de keukentafel aanschoof, was twee brochures in mijn richting schuiven. “Kijk“, zei hij, “Dit is wat ik heb.” Ik keek ernstig naar de vierkante boekjes met de letters F, I, Y en A en schoof ze met eenzelfde beweging in tegenovergestelde richting uit. Terug naar de rechtmatige eigenaar.

“Weet je”, zei ik, “Ik moet je iets bekennen. Ik ben heel slecht in moeilijke woorden en ik heb de hele week geoefend en weet nog steeds niet hoe ik deze aandoening moet uitspreken. Firbo, Fibromaly, Fibromalgrie. Ik geloof absoluut dat deze aandoening vervelend is en jou beperkt, maar wat ik het liefst wil weten, is wat je nog wél kan. Wat jij denkt dat haalbaar voor jou is, fysiek. Dan heb ik iets waarmee ik verder kan.”

Godzijdank was dit een cliënt die zich niet in zijn ziekte vastbeet. Na mijn uitspraak leek het net alsof hij al direct wat gezonder werd en meer rechtop ging zitten.

Zo zijn wij dan ook het traject ingegaan. Uitgaande van zijn mogelijkheden en uiteraard rekening houdend met zijn beperkingen. De volgorde van deze twee is echter cruciaal.

Dat het traject een succes werd en hij een baan heeft gevonden, heeft dan ook niets en niets met mij te maken, maar met de gezonde instelling van deze zieke cliënt. Een cliënt die er voor koos om niet te verzuimen en daarmee zijn ziekte overwon.