Eigen Regie? Yes, I can!

Ziekteverzuim, wie kent dat woord nog? Het is zó jaren 0. Veel te negatief. Inzetbaarheid, dáár gaat het om. De crisis is voorbij, maar galmt nog na: we willen weer vooruit, maar geen onzin dingen!

De trend in 2015: inzetbaarheid. Weten wat de relatie is tussen inzetbaarheid en een pelpinda? Lees mijn column!

Ik wil dat jij wilt dat jij zelf bepaalt dat jij wilt wat ik wil. Maar dan wel zo dat je het moet regelen. De Regie over je eigen werk.

Vroeger hadden we het Eigen Regie Model. En wie had die regie? De leidinggevende (wat een ouderwetse naam!). Dat hij daar heel veel hulp bij nodig had, dat werd voor het gemak niet benoemd.

Zo zijn wij arbodienstverleners rijk geworden. Nou ja, er zijn er ook aardig wat failliet gegaan, hadden ze maar beter naar hun klanten moeten luisteren.

Tegenwoordig, na de crisis, het Nieuwe Werken, de files, de verslapping van de SER, de vrijhandelsverdragen, Grexit, de kosten van de gezondheidszorg en een paar decennia van individualisering, is er “de regie over je eigen werk”, ja “de regie over je eigen leven”.

Even tussendoor, ik stel voor: nieuwe tijden, nieuwe begrippen:
Oud: medewerker. Nieuw: resultaatverantwoordelijke, afgekort: RESULT.
Oud: werkgever. Nieuw: resultatenhandelaar. Afgekort: RHESUS.
Oud: werk. Nieuw: resultaat. Afgekort: RES. “Ik heb mijn RES af.”

Ziet u dat het woord “werk” hier niet meer in voorkomt? Werken heeft gewoon een negatieve ondertoon. Het klinkt als moeten, zweten, negen tot vijf, half zes eten en half 6 op, de baas, blauwe boorden en witte boorden. Het is ook zo beperkt.

2015: Werken = leven! RES= LIFE. De scheiding tussen werk en privé is immers verdwenen.

Hier een voorbeeld van regie over je eigen RES=LIFE. We noemen haar Sandra, de RESULT accountmanager. Zij is dertig. Wat verwacht de RHESUS van haar? Sterker nog, wat verwacht zij van zichzelf?

• Ze is resultaatverantwoordelijk. Zij, en niet jij. Begrepen?
• Zij weet en geeft aan wat ze nodig heeft om dit te kunnen doen en te blijven doen.
• Zij regelt dat zij haar resultaten kan blijven halen.

Concreet? Zij regelt zelf: werk, resultaat, opleiding, werk-privébalans, verlof, vervanging, kinderen, man, ouders, teamspirit, salaris. Wat ze niet weet, regelt ze ook. RES=LIFE.

En wat doet de RHESUS? Goede vraag. Misschien doet die wel niets, behalve duidelijk maken dat de RESULT het zelf kan! Let op, de volgende valkuil is diep: de RHESUS gaat bepalen hóe de RESULT haar eigen regie moet voeren…

Een bedrijf (ander woord?) is dan: een verzameling RESULTS (in oude termen: een verzameling werknemers). Een eilandengroep. Resultaatverantwoordelijke eenheden van N=1.

Even pauze. Dus de RESULT voert de regie over haar RES en haar LIFE (RES=LIFE). Werkt dat wel? Waarom zou dat werken? Kan iedereen dat?

Centrale gedachtegangen:

• een mens heeft vrije keuzes. (vrije wil).
• een mens kiest wat goed voor hem is; (en dat is ook goed voor de RHESUS, wat goed is voor de bij, is goed voor de korf).
• we willen allemaal kiezen
• we willen (uiteindelijk) allemaal hetzelfde.
• je kunt het. Als je maar wilt.

U voelt wel aan, daar is best wat op af te dingen. Vele eeuwen filosofisch debat zijn u voorgegaan. Utilisme – liever nog Consequentialisme – grofweg: “resultaat is wat telt, als we er met zijn allen beter van worden” viert hoogtij.

Anderen zeggen dat de juist handelende mens meer is dan zijn resultaten. We zouden meer moeten kijken naar bevlogenheid, autonomie, normen en waarden.

Maar waarom zou je dat ook niet zelf kunnen regelen? Er zullen mensen zijn die twijfelen aan de haalbaarheid van de “eigen regie over je leven/werk”. Kunnen mensen die vrijheid wel aan? Snappen ze het wel?

Vooral uit de hoek van de hulpverleners en de consultants verwacht ik sterke tegenstand. De psychologen (zij die denken dat ze weten hoe mensen denken en voelen) laten zich al horen.

Ten eerste is het hun werk om voor anderen te zorgen en over anderen te adviseren. Ten tweede zien zij een bepaalde selectie van mensen, namelijk mensen die hulp nodig hebben. De verleiding is dan groot om te denken dat iedereen hulp nodig heeft.

Maar de meesten hebben geen hulp nodig Velen zoeken hulp, zeker, maar “nodig”? Het is eerder andersom: de hulpverlener heeft de hulpvrager nodig.

De meeste mensen regelen hun eigen leven al. Maar, en nu komt het, meestal regelen ze hun leven op een manier die wij, jij, u en ik anders zouden doen.

De vakbonden zullen op de remmen stappen. Eigen regie betekent eigenlijk ook: geen vakbond. Waarschijnlijk gaan de vakbonden bepalen hoe Eigen Regie er uit gaat zien.

Altijd weer die paradox: ik wil dat jij wilt dat je zelf bepaalt wat je wilt, als het maar is wat ík wil….

Zorgverzekeraars doen hetzelfde: strakke eisen stellen, dwingend controle uitoefenen en ondertussen verwachten dat de markt in vrijheid fantastische resultaten gaat neerzetten.

Moeilijk wordt het dus pas als de RHESUS gaat bepalen hoe de RESULT zijn eigen regie moet voeren. Aangeven hóe iemand moet handelen, is hetzelfde als bepalen hoe iemand moet denken. Als het resultaat maar goed is. Alsof we allemaal het zelfde willen.

Daar zijn leuke boeken over geschreven. Een uitdaging, dat zeker.

Maar, er zijn vast specialisten die over het voeren van de eigen regie van zowel de RHESUS als de RESULT kunnen adviseren. Deze adviseurs bewegen zich op het gebied van (oude terminologie) de 4 A’s: arbeidsinhoud, arbeidsverhoudingen, arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden. Deze specialisten heten afgekort: RHESUS AAB…

Inzetbaarheid is als een pelpinda: even hard drukken en daar is ie. Die is goed genoeg. Maak er geen pindakaas van.