De ontwikkeling van leidinggevenden: een must voor het succes van je organisatie

De wereld verandert. De technologie verandert. Big data zorgt voor nieuwe inzichten. Generaties veranderen. Ambities veranderen.

Al deze veranderingen zorgen ervoor dat ook de arbeidsmarkt zich moet gaan aanpassen. Organisaties gaan anders werken om mee te komen met de tijd en hiermee verwachten ze ook andere dingen van zowel hun medewerkers als hun leidinggevenden.

Maar juist dit vraagt een andere rol van leidinggevenden; van hoe ze leidinggeven, hoe ze inspireren en hoe ze hun medewerkers klaarstomen voor deze nieuwe organisatierichting.

Leidinggevenden als inspirator

De leidinggevende zou moeten inspireren. Het gevoel afgeven aan zijn of haar team dat je het samen doet.

Maar juist hier gaat het vaak nog mis. Volgens trainings- en adviesbureau PER4MANCE stellen leidinggevenden hun eigen positie binnen een organisatie vaak boven effectief leidinggeven en teamresultaat. Managers schakelen moeizaam tussen gedrag, inhoud en werkplezier. Het adviesbureau hoort steeds vaker dat managers strategisch klem zitten tussen de directie en de werkvloer. Hierdoor verliezen zij hun authenticiteit en de verbinding met het team. Het gevolg is dat medewerkers zich structureel veel minder hard inzetten voor hun baas en de algehele performance van een organisatie drastisch daalt.

Deze ontwikkeling vergt een fikse aanpassing van leidinggevend Nederland. Managers zullen zich – naast de inhoud en hun eigen positie – veel meer moeten gaan richten op gedrag en het werkplezier binnen hun team. Inspirerend leiderschap voor alle generaties, waarbij een coachende rol en werkplezier centraal staan. Nu vindt slechts 3 procent van de medewerkers in Nederland zijn of haar leidinggevende een inspirator.

Interessant is dat uit andere onderzoeken, zoals het onderzoek van ISBW, blijkt dat ruim 30 procent van de medewerkers zijn of haar manager bestempeld als de ideale leidinggevende.

Volgens Homam Karimi, CEO van Studytube gaat het vooral om het goede voorbeeld geven. Juist op het gebied van ontwikkeling zegt hij: “Gelukkig zien steeds meer organisaties ontwikkeling als een prioriteit in hun organisatiecultuur. Alleen vergeten leidinggevenden nogal eens dat ze zelf het goede voorbeeld moeten geven. Ruim zes op de tien managers zegt de eigen groei soms op te offeren aan drukte en deadlines. Ze onderschatten daarmee het voorbeeld dat ze zelf stellen. Als managers weigeren tijd in zichzelf te investeren, hoe kunnen zij dan van anderen verwachten dat zij dat wel doen?”

Maar hoe doe je dit als leidinggevende?

De ideale leidinggevende kijkt verder dan zijn neus lang is

Leidinggevenden die zichzelf graag willen ontwikkelen, zien vaak door de bomen het bos niet meer. Dit ligt aan de hoeveel werk, de druk, maar ook aan het grote aanbod opleidingen en cursussen.

Meestal kiezen zij daarom voor de meest voor de hand liggende optie in plaats van de opleiding of cursus die de meeste waarde op de lange termijn zal toevoegen: simpelweg omdat het volgen van die specifieke cursus niet (vanzelf) in hen opkomt.

Als je jezelf als leidinggevende wilt ontwikkelen, is het nodig om jezelf kritisch de vraag te stellen aan welke skills je moet werken. Door de meest relevante scholing te kiezen, verklein je de kans op verlies van interesse en uitval en maximaliseer je het rendement van het geld en de uren die je erin stopt.

Bied hierin als werkgever een kader voor leidinggevenden, dat inspeelt op de vaardigheden die belangrijk zijn voor je organisatie.

De ideale leidinggevende past geleerde zaken meteen toe

Multiscope onderzocht in opdracht van Studytube de toepasbaarheid van theoretische leerplannen.

Zij zagen dat slechts 66 procent van gevolgde ‘leerplannen’ tot daadwerkelijke uitvoering leidt. Vaak zijn de leerplannen te complex en tijdrovend: de combinatie van een drukke baan met het volgen van een studie heeft immers een flinke impact op je leven.

Korte leerinterventies bieden dan de uitkomst voor leidinggevenden die zich willen ontwikkelen. Zo’n korte leerinterventie is een item van slechts een paar minuten dat je meteen toe leert passen in de praktijk. Het is de ultieme uitvoering van ‘learning on the job’: Je consumeert de les tijdens werktijd en probeert deze meteen uit.

De ideale leidinggevende heeft (ook) goede soft skills

Leren en ontwikkelen worden nog (te) vaak geassocieerd met inhoudelijke, theoretische kennis.

Toch zijn de soft skills onmisbaar. Coachen, organiseren en oog voor de teamdynamiek zijn belangrijker dan ooit. Werkgevers verwachten deze skills steeds vaker van hun leidinggevenden, in combinatie met zakelijke en commerciële vaardigheden.

De leidinggevende ontwikkelt zichzelf en het team in het nemen van de juiste beslissingen. Het nemen van de juiste beslissingen op het juiste moment, maakt of breekt een organisatie. Organisaties die ooit aan de top stonden, zijn door verkeerde of te late keuzes ten onder gegaan.

Het is dan ook niet gek dat er steeds meer druk komt te liggen op het maken van beslissingen. Maar weten wat de juiste keuze is, is moeilijk. Zeker als je kijkt naar de hoeveelheid informatie waarmee je dagelijks wordt overspoeld. Hoe kan iemand definitieve beslissingen nemen als hij of zij met zoveel keuzes en zoveel gegevens wordt geconfronteerd?

Big data

Investeer in je leidinggevenden en zorg dat zij met hun team aan de slag gaan om de juiste beslissingen te kunnen nemen. Het gebruik van big data wordt hierbij steeds belangrijker: de mogelijkheid om gegevens effectief en gericht te gebruiken om keuzes te maken die de juiste resultaten opleveren.

Maar besluitvorming op basis van data is een teamsport en er komen vaak veel expertises bij kijken. Om dit goed te doen, moet er kennis en expertise zijn binnen de hieronder genoemde gebieden, terwijl deze er juist vaak nog niet is:

• Technische skills zoals data-extractie
• Standaardisatie en data science
• Soft skills zoals actief luisteren en het bouwen aan relaties.

Hoewel deze soorten erg van elkaar verschillen, zijn ze elk van vitaal belang voor het maken van de juiste beslissingen.

Kevin Hanegan, Chief Learning Officer bij Qlik, noemt een aantal onmisbare vaardigheden voor leidinggevenden én hun medewerkers. Volgens hem moeten organisaties investeren in juist deze vaardigheden, zodat de hele organisatie, de bedrijfsvoering en de resultaten hiervan profiteren.

Basiskennis wiskunde en statistiek
Een grote open deur? Wellicht, maar onderschat de basiskennis van wiskunde en statistiek niet binnen het maken van weloverwogen, op data gebaseerde keuzes. Door deze basiskennis worden er sneller verbanden gesignaleerd tussen gegevens.

Ook zorgt deze kennis ervoor dat eerder gegenereerde data makkelijker wordt geïnterpreteerd, waardoor er minder tijd verloren gaat met het analyseren van oudere gegevens.

Systeemdenken
Deze manier van denken helpt te begrijpen waarom mensen zich gedragen zoals ze zich gedragen. Het is een manier om naar een organisatie (en de wereld) te kijken als een set van systemen die allemaal op een of andere manier met elkaar verbonden zijn.

Als je de organisatie vanuit deze benadering bekijken, is het gemakkelijker om oorzaken versus symptomen te identificeren. Hierdoor zijn de verbanden tussen onderdelen van de organisatie sneller met elkaar in verband te brengen.

Kritisch denken
Een onderdeel van datagedreven besluiten, is het vermogen om kritisch naar de beschikbare data te kijken. Het begrijpen van mogelijke beperkingen van zowel de gepresenteerde gegevens als de eigen subjectieve vooroordelen en om deze te beperken.

Verder is het van belang dat besluitvormers begrijpen dat data niet altijd compleet is. Ze moeten dus besluiten nemen die, gebaseerd op alle beschikbare data, op dat moment de juiste keuze zijn.

Helder communiceren
Stakeholders – of het nu medewerkers, investeerders of klanten zijn – moeten beslissingen nemen om deze vervolgens uit te voeren.

Hierbij is een draagvlak voor deze beslissingen onmisbaar. Dit maakt het communiceren van die beslissingen – en de redenen erachter – een van de vitale vaardigheden die een organisatie in huis moet hebben. Alleen zo kunnen alle belanghebbenden steun geven aan de genomen besluiten. Uiteindelijk is een groot draagvlak een belangrijke factor in het succes van een onderneming.

Investeer in je leidinggevenden

Het is bijna onmogelijk om alle benodigde vaardigheden als leidinggevenden van nature te hebben.

Het trainen van harde en zachte skills is op zijn zachtst gezegd een aanrader en waarschijnlijk zelfs een noodzaak, voor elke leidinggevende. Ook hier geldt weer: het hoeven geen jarenlange opleidingen te zijn of avondcursussen op je enige vrije avond, maar het kan ook laagdrempelig, tussen het dagelijkse werk door.

Organisaties die de meerwaarde van deze vaardigheden inzien en hierin investeren om leidinggevenden en medewerkers op dit gebied bij te leren, zijn naar verwachting toekomstbestendiger. Ze zijn in staat om snel en zo objectief mogelijk keuzes te maken in het belang van de organisatie.

Ook hier ligt een grote rol voor leidinggevenden. Want we zagen al, juist zij moeten het goede voorbeeld geven aan hun medewerkers. Ontwikkelen ze zelf niet, dan is de kans groot dat de medewerkers hier ook in achterblijven.