Corona en de toekomst

Ha mensen, net terug van Marokko, begon ik toch te hoesten. Vervelend, astmatisch en grieperig en nu na twee weken nog steeds een beetje aanwezig.

Dokter als ik ben, heb ik minutieus mijn gangen nagegaan en als in een film (Outbreak!) alle mensen die ik ontmoet zou kunnen hebben in de incubatieve periode – maximaal veertien dagen – de revue laten passeren.

Eén geluk had ik: er waren haast geen coronapatiënten twee weken geleden, behalve in China, Iran en Italië.

Pech was wel dat ik in Marokko was geweest, waar weliswaar toen nog geen corona was, maar waar wel net juist de dag dat we terugvlogen een perfide Italiaan betrapt werd op het virus.

Snel vlogen we dus terug, gedragen door onheilspellende virusgedachten, en landden we op Schiphol nog voordat in Nederland de eerste besmetteling op 28 februari werd ontdekt.

Maar, daarvoor, in Ouarzazate, troffen wij een bus vol Chinezen. Gelukkig konden we onze natuurlijke reactie om hen eens uitgebreid welkom te gaan omhelzen, onderdrukken. We vermeden gezamenlijk ontbijt en snelden vervolgens door, naar Marrakesh, naar het vliegveld.

Was ik schoon? Was ik toch iemand ergens op de overvolle Soukh van Marrakesh tegen het spetterende lijf gelopen?

Na deze uitgebreide risico-analyse besloot ik toch om niet besmet te zijn. En ik heb doorgewerkt. Nu zou dat onmogelijk zijn, want onverantwoord voor iedereen en speciaal voor mijn cliënten, maar toen nog niet. Zo kan er een hoop gebeuren in korte tijd.

Wat ik maar wil zeggen: de toekomst is toch lastig te voorspellen. Naar ik begreep uit de Volkskrant was de invoering van de auto in New York eind van de 19e eeuw een “blessing”, want de redding van de paardenpoepverdrinking.

Na een uitgebreide risico-analyse besloot ik toch om niet besmet te zijn

Beelden van metershoge paardenpoep uit 150.000 paarden à 10 kg stront per dag werden opgeroepen. Veel later bleek diezelfde auto vergelijkbare problemen te geven en was dus een “blessing in disguise”.

Niet alleen is de toekomst lastig te voorspellen, maar als we het dan wel goed hebben, is de oplossing van het in de toekomst gesignaleerde probleem, ook nog vaak niet echt de oplossing.

Corona – of COVID-19 – is een vervelend virus dat soms ernstige ziekte veroorzaakt zoals er in de wereld heel veel vervelende ziekten zijn. Ik denk aan TBC, malaria, denque, HIV, pokken, cholera, mazelen, typhus en zo nog wat. Ik vrees voor landen die geen geld hebben en geen gezondheidszorg, getroffen als ze zijn door armoede. Italië is gewoonweg dramatisch om naar te kijken.

Gelukkig krijgen we niet elke dag video’s te zien van slumps in Djakarta (behalve als ze overstromen door de klimaatverandering), omdat de rioleringen en behuizingen daar zo ziekmakend zijn dat we daar alleen maar tegen kunnen omdat het ons niet zal overkomen.

Gelukkig krijgen we niet elke dag video’s te zien van slumps in Djakarta

In Nederland sterven elk jaar (gemiddeld) duizend mensen aan de griep. Zij komen niet op het journaal. We zien ze dus niet. Ook deze winter zijn er honderden mensen gestorven door influenza. De maatregelen die wij nu nemen, zijn logisch. Alles op slot. In essentie komt het neer op het systematisch verminderen c.q. uitsluiten (bij klachten) van de uitwisseling van lichaamssappen.

De toekomstvoorspellingen variëren van dramatisch tot de introductie van “het Covid seizoen”, naast het griepseizoen, inclusief vaccinaties. Maar, voorspellingen zijn zelden juist en de voorgestelde oplossingen zijn – nogal eens – op termijn, niet slim.

Niet handelen is ook geen optie. Ten eerste is niet handelen ook een oplossing en daarmee onzeker effectief.

Ten tweede, socio-psychologisch en cultureel moeten wij ook handelen. Wij zijn gewend aan technische, door deskundigen en overheden geleide oplossingen. Die concreet en het liefst getalsmatig zijn. Ook ik volg de getallen (let hier vooral op het aantal doden aan corona per miljoen inwoners!). Dat geeft een gevoel van controle en tevens maakt ons dat volgzaam.

In essentie komt het neer op het systematisch verminderen van de uitwisseling van lichaamssappen

Zojuist zijn de scholen op slot gegaan, niet omdat het moet, maar omdat we in een escalatie van maatregelen zitten, die onontkoombaar lijkt omdat er geen draagvlak meer is om het niet te doen.

De argumenten zúllen gevonden worden. We zullen het effect van niet-handelen niet echt weten, omdat ik niet verwacht dat er een land is dat niet gaat handelen. Hoewel, Engeland, je weet ’t nooit… ‘Splendid isolation’ is nu onze oplossing, daar zouden zij in hun recalcitrantie ook ‘splendid laissez faire’ van kunnen maken (maar dat is dan weer te Frans misschien.)

Naar de toekomst toe, durf ik toch wel enkele voorspellingen te doen:

• Over twee maanden is de corona-storm in Nederland over. Wat blijft is een economische dip. Daar komen we wel overheen, want na de storm gaan we als gekken weer produceren.
• Ik voorzie de herwaardering van hygiëne. Er is al geklaagd door de OCD gemeenschap dat deze maatregelen hun klachten doen toenemen. Ze wassen hun handen nog vaker. Ik denk dat handen wassen, met zeep, gemeengoed gaat worden. We leven straks met soap in een soap.
• Vaccineren wordt eenvoudigweg verplicht. Zij die hun kinderen niet willen laten vaccineren, worden outcasts.
• Omdat het uitwisselen van lichaamssappen risicovol is, zal er minder seks zijn. De korte geboortegolf die nu zal komen door het gedwongen thuis met elkaar in isolatie zitten, wordt straks overruled door een dalend geboortecijfer. Wat de vergrijzing weer aanwakkert.
• Omdat er niet geproest mag worden, ontstaan er virtuele kroegen en restaurants. Roken is sowieso voorbij, met rokerslongen is dit virus killing.
• Thuiswerken wordt eindelijk de norm. Al veel langer zou thuiswerken de oplossing kunnen zijn voor onder andere files, nu is het dé oplossing voor zowel de “mobiliteit-”, maar ook voor onze “arbeidsmobiliteit-” vraagstukken! De afstand tot je werkgever wordt letterlijk maar ook gevoelsmatig groter.
• Langdurige arbeidsverbanden nemen af en mobiliteit en opleidingen worden eindelijk leidend in ons arbeidzaam leven.
• De vakbonden zien hun leden nog verder dalen, omdat ze nagelaten hebben om een “meldpunt corona” in te stellen en daarmee blijk geven van totale desinteresse.
• Rutte zal eindelijk zijn zakenkabinet krijgen; echter niet bestaande uit zakenmensen, maar uit deskundigen. Hij luistert en vertaalt, zij beslissen.
• De familie wordt weer de hoeksteen van de samenleving. Het dorp, de wijk wordt belangrijker. Door de gedwongen isolatie, het thuiswerken en de bezorgdheid voor je naasten, neemt de sociale cohesie toe.
• Werken in de zorg wordt norm. Niet alleen zijn dit de helden van deze pandemie, maar zelfs risicozoekers zullen beseffen dat paragliden weliswaar spannend is, maar werken met zieken die besmettelijk zijn al helemaal.
• RIVM-baas Jaap van Dissel wordt geridderd. Niet omdat hij bij mijn broer in de klas zat (ja, mensen let even op, dit allemaal straalt ook af op mij, want ik zat een klas lager dan Jaap, en zijn zus zat twee klassen lager bij mijn broertje in de klas, en Jaaps broer weer twee klassen hoger. Zijn moeder gaf biologieles aan ons en ik heb dat vak al snel laten vallen, want al die plantjes… Kortom…), maar omdat hij de epigoon is van de nieuwe held: rustig, deskundig, nerdy, vriendelijk maar o zo bekwaam.
• De salarissen van het personeel in de zorg, GGD, RIVM, etc. zullen stijgen.
• De financiering van de zorg is geen probleem meer. Er is vanaf nu geld genoeg voor de zorg. Bovendien, preventie zal nu echt worden omarmd. Hoe mooi is het als je kunt voorkomen tot een risicogroep te gaan behoren door nu gezond te gaan leven en vaak je handen te wassen?
• De lokale preventie taskforces zullen bloeien.

Zo zijn er nog meer voorspellingen te maken. Gaan ze uitkomen? We weten het pas als het gebeurt.

Treffen we de juiste maatregelen? Waarschijnlijk wel, maar op termijn zijn de gevolgen niet te overzien en dat is een feit.

Sterkte allemaal, ik ga een poos thuiswerken, handen wassen en aandacht geven aan mijn naasten. Arbeidstijdverkorting aanvragen is ook een idee, want of iemand nu op verzuim en re-integratie-adviezen zit te wachten?