Buurman, wat rook je toch!

Preventie! De naam alleen al doet mij gruwelen! Preventie is het voorkomen van iets ergs. Zo wil ik helemaal niet leven. Ik wil, net als iedereen, een leuk en interessant leven met uitdagingen, saaiheden, genoeg geld en veel geluk en inderdaad: gezondheid. Ik wil niet de hele dag bezig zijn met voorkomen dat ik een of andere nare ziekte krijg. Daarom werkt preventie van ziekten ook zo moeizaam: je wilt er in essentie niet aan denken.

Ik sprak laatst een CFO van een groot bedrijf en die vroeg zijn medewerkers zich tegen Influenza in te enten, want dan zou er minder ziekteverzuim ontstaan! Welke werknemer gaat zich nu laten vaccineren om te voorkomen dat ‘ie ziekteverzuim veroorzaakt?

Maar, zult u zeggen, die BMR etc vaccinaties dan? Die voorkomen toch ook allerlei nare ziekten en bovendien is het erg sociaal om je te laten vaccineren. Zo voorkom je immers overdracht van ziektes op anderen.

Vaccinaties helpen prima!

Laten we hier eerlijk zijn: dat klopt. Vaccinaties helpen prima! (Ps. ik heb zelf nog de échte mazelen, bof, en rode hond gehad.) Maar stel nu, dat wij als volwassen burger zo’n vraag zouden krijgen? Beste mensen, wij willen u volksbreed gaan vaccineren tegen Ebola!

Serieus, ik denk niet dat maar de helft zich zou laten inenten. Volwassenen doen dat niet. Alleen als de Ebola tot aan je lippen staat, laten wij ons vaccineren. Het is veel gemakkelijker om dit voor kinderen te regelen: deze zijn niet mondig, ze zijn kwetsbaar en als ouder weet je sowieso al niet hoe je moet opvoeden. Dit is ook de reden waarom er een soort alt-right antivaccinatiebeweging is: deze ouders denken wél te weten hoe ze moeten opvoeden en ze denken dat hun kinderen kleine volwassenen zijn, die eigenlijk zelf zouden moeten beslissen. Als zij dit zelf zouden beslissen, dan zouden die kindertjes keihard “nee” zeggen!

Alleen als de Ebola tot aan je lippen staat, laten wij ons vaccineren

Maar goed, laten we eens kijken naar het Preventieakkoord! Het is een soort pledge tegen volksziekten nummer 1, 2, 3 tot oneindig, namelijk: een publieke verklaring tegen allerlei soorten gedrag dat ziektekosten veroorzaakt en ook heel veel ziekten. De maatregelen zijn vrijwel allemaal financieel, want ons gedrag gaat via de portemonnee. Uiteindelijk zijn we consument.

Op de achtergrond hangt de spreekwoordelijke valbijlvraag: in hoeverre willen we (steeds maar) langer leven? Die vraag laat ik hier maar onbeantwoord. Enerzijds wel, anderzijds niet, zou ík zeggen.

Daaronder hangt de vraag: in hoeverre mag de overheid zich bemoeien met mijn gedrag? Ik zou zeggen: als dat niet mag, dan moeten we heel veel wetten gaan afschaffen. In bijna alles bepaalt de overheid wat wij wel en niet mogen doen, zeggen, of soms ook denken. Koop maar eens een huis zonder contract. Krijg je niet voor elkaar en je krijgt al helemaal geen hypotheek. Contract verplicht. Vinden we heel normaal. Alles is voor u geregeld in Nederland.

Mag de overheid zich met je gezondheid bemoeien?

De vraag is dan ook meer: mag de overheid zich met je gezondheid bemoeien? En ja hoor, dat mag de overheid. Zowel middels de ziektekostenwetgeving, de verdeling van de huisartsen, de Keuringsdienst van Waren en allerlei regels die er onder andere voor zorgen dat er geen plastic in het eten zit, maar wel eromheen.

Mag de overheid zich bemoeien met je gedrag? Ja. Met je gezondheid: ja. Maar mag diezelfde overheid dan ook bepalen of je wel of niet mag roken? Roken = gedrag en gezondheid. Dus ja, dat mag dubbel lijkt mij.

We zoomen in: hoe diep mogen de door ons gekozen wetgevers zich bemoeien met onze gezondheid? Ja dáár ligt de essentie. Zoals op elk gebied, heb je in deze de rekkelijken en de preciezen. Je hebt mensen die zich vertwijfelt afvragen waarom er überhaupt nog sigaretten mogen worden gemaakt en mensen die het recht eisen om zichzelf dood te roken en alles ertussenin. Om deze discussie te vermijden, worden we via de portemonnee aangesproken. Geld is de taal die we allemaal spreken.

Feit is dat de overheid zich steeds meer bemoeit met onze gezondheid. En met milieu. Met alles. Een logisch gevolg van jaren ongebreideld kapitalisme en opkomende niet-landgebonden krachten zoals de Google, etc.

Read my lips: er zullen regels komen en wel steeds meer. En zolang wij ons solidair verzekeren tegen de kosten van ons gedrag, zullen we steeds meer gezondheidsregels krijgen. De massa wordt gereguleerd via geld, de wat slimmeren worden benaderd via het begrip positieve gezondheid.

De algehele conclusie is dat gezondheid ook een zaak is van je buurman en andersom!