Bruin & Roze

In mijn werk heb ik veel voordeel van het feit dat ik moeder ben van een bruin kind. Vooral met allochtonen.

Ik hoefde maar een foto te laten zien van mijn bruine wonder en er werd geen kick meer gegeven over discriminatie.

Tel daarbij op dat ik midden in de Bijlmer woonde binnen een allochtone gemeenschap en het werd helemaal een feest van herkenning.

Ik heb een bruin kind. Voor mij is dat normaal. Ook al ben ik zelf niet-bruin. Ik kan me niet anders voorstellen dan dat het kind dat uit je buik komt bruin is. Ook al stelt de buitenwereld consequent de vraag aan mij “Is die van jou? ” “JA, die is van mij inderdaad!”, reageer ik pissig. Jezus, ik weet toch wel welk kind van mij is!

Het hebben van een bruin kind is speciaal. Het biedt je van nabij zicht op wat bruin-zijn inhoudt in deze samenleving. Wat het verschil is tussen discriminatie en aanspreken op gedrag. Iets wat wij in ons vak goed kunnen gebruiken, in die huidige multiculturele wereld.

Op jonge leeftijd, zo rond drie jaar worden kinderen zich bewust van het anders-zijn. Bij mijn zoon kwam dat moment toen hij met mij onder de douche stond. “Ik ben bruin” zei hij, terwijl hij ernstig zijn eigen lichaam opnam, “en jij bent roze”. Roze! Sindsdien noem ik mezelf nooit meer blank of wit.

Nee, ik ben roze. Je hebt dus bruine en roze mensen in deze wereld. Hoe het nu zo kwam, dat je bruin was, legde hij aan zijn eerste klasgenootjes op de basisschool als volgt uit. “De bliksem is bij mij ingeslagen” was zijn verhaal. Een verhaal dat rechtstreeks afstamde van mijn uitleg over een dode zwarte boom waar de blikseminslag zijn werk had gedaan. Zo werkt dat, bij bruine kinderen. Die zoeken verklaringen voor het anders-zijn. Net als volwassenen.

Later kreeg hij het moeilijker, voor poepkind worden uitgescholden is niet fijn. Totdat hij zijn manier van omgaan daarmee ontwikkelde. “Ik negeer ze, mams, als ze dat tegen me zeggen” zei hij op een dag bij thuiskomst.

Hij had zijn besluit genomen. Dit soort zaken snijden door je ziel als ouder en toch realiseerde ik me dat hij hiermee moest leren omgaan. Keihard achter kinderen aan fietsen die hem hadden uitgescholden, daar hielp ik hem niet mee.

Het was aan mij om hem duidelijk te maken dat beoordelen op uiterlijk iets anders is dan beoordelen op gedrag. Daar ligt een wereld van verschil en van dat gedrag moet hij het hebben. Zijn eigen gedrag dan. Want aan dat van anderen kan hij weinig veranderen. Discriminatie bestaat.

In mijn werk heb ik veel voordelen ondervonden van in het bezit zijn van een bruin kind. Vooral met allochtonen. Ik hoefde maar een foto te laten zien van mijn bruine wonder en er werd geen kick meer gegeven over discriminatie. Tel daarbij op dat ik midden in de Bijlmer woonde binnen een allochtone gemeenschap en het werd helemaal een feest van herkenning.

Degene die maar het woord discriminatie naar mij durfde te gooien, sloeg ik om de oren met mijn bruine kind. Toen ik een keer feedback kreeg van een deelnemer uit mijn training, dat hij blij was, nu hij begreep dat hij niet werd aangenomen door zijn gedrag en dat dat niets met zijn kleur te maken had, wist ik dat ik hierin een taak had te vervullen.

Die kleuren zijn er, bruin & roze, maar gedrag maakt het verschil.